Bekir Usta Davalar Grubu olarak bilinen İskeçe Türk Birliği, Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği ve Meriç Azınlık Gençleri Derneği hakkında Yunanistan’ın uygulamadığı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarıyla ilgili son gelişmeleri avukat İlker Çavuşoğlu GÜNDEM’e değerlendirdi.

Çavuşoğlu, Yunanistan’ın AİHM kararlarını uygulaması için danışmanlık hizmeti vermek amacıyla oluşturulan “Uzmanlar Komitesi’ hakkında görüşlerini paylaştı. Haziran ayında Starzburg’ta konuyu ele alan Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin Yunanistan’a yaptığı uyarıları değerlendirdi.

GÜNDEM: Bekir Usta Davalar Grubu, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin haziran ayı toplantısında ele alındı. Söz konusu davalarla ilgili Bakanlar Komitesinden çıkan karar nedir?

İlker ÇAVUŞOĞLU: Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi haziran ayındaki inceleme toplantısında, Batı Trakya Türk azınlık derneklerinin yer aldığı Bekir Usta Davalar Grubunun icra konusundaki muhtemel gelişmelerini de ele almıştır. Söz konusu toplantıda Yunanistan ile ilgili ana gündem maddesi, Bekir Usta Grubu kararlarının icrası için Yunanistan tarafından kurulacağı açıklanan “Uzmanlar Komitesi” konusu olmuştur. Geçen aralık ayında Yunanistan, Bekir Usta Davalar Grubunu ilgilendiren ve bu gruba ait AİHM kararlarının uygulanması konusunda, devlete danışmanlık yapacak bir komitenin kurulmasını kararlaştırmıştı. İlk bakışta, 16 yıldır uygulanmayan İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının icrası için özel bir komisyonun tesis edilmesini olumlu karşılamak mümkün. Yüksek ihtimalle birçok kişi de böyle düşünmüştür. Ancak diğer yandan, Avrupa Konseyi üyeliği çerçevesinde, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine taraf bir ülkenin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kararlarını uygulama amacıyla komite kurma hamlesi inandırıcı değildir. Yunanistan da dahil olmak üzere tüm üye ülkeler, anılan uluslararası kurumun çalışma usulünü ve hukukunu çok iyi bilmektedirler. Aynı şekilde bu kurumun içerisindeki sabit sorumluluklarını da. Bir devletin sahip olduğu imkan ve olanakları göz önünde bulundurduğumuzda icrası oldukça basit olan AİHM kararlarının uygulanması için kendi kurduğu bir çalışma grubunun yardımına başvurma ihtiyacını duyması tamamen mantık dışıdır. Zaten geçen aralık ayından kurulacağı açıklanan bu komisyon üyelerinin atanması haziran ayında tamamlanmıştır. Görev alanı, görev süresi ve çalışma üsülü ise henüz açıklanmamıştır. Tüm bunların ışığında, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Yunanistan’ın Bekir Usta Davalar Grubu kararlarının icrası konusunda bir adım attığını kabul etse de en kısa zamanda söz konusu “Uzmanlar Komitesi”nin işleyiş şeklini belirlemesini ve bundan daha önemlisi de faaliyetlerine süre tanımı yapmasını talep etmiştir. Aksi durumda, yani önümüzdeki aralık ayına kadar talep edilenlere olumlu karşılık vermezse, İcra Dairesinden bir ara karar taslağı hazırlamasını istemiştir.


GÜNDEM: Bekir Usta Davalar Grubunun hukuk danışmanı olarak çıkan kararı nasıl değerlendiriyorsunuz?
İlker ÇAVUŞOĞLU: Naçizane fikrime göre, Bakanlar Komitesinin yorumları ve ara karar açıklama yönelimi olumlu gelişmelerdir. Toplantının ardından Yunanistan ile ilgili yayınlanan kararda da başvurucuların haklarının tam olarak iade edilme zorunluluğu ve AİHS’in 46. maddesi uyarınca sözleşmeye taraf ülkelerin AİHM’nin kararlarını tam ve efektif şekilde uygulama yükümlülüğü ifadelerinin yer alması ayrı bir öneme sahiptir.


GÜNDEM: Konuyla ilgili olarak bundan sonra nasıl bir yol izlenecek?
İlker ÇAVUŞOĞLU: Bekir Usta Davalar Grubunun yurt dışında avukatı sıfatıyla görevimizin, sabit olarak gelişmeleri takip etmek olduğunu ifade etmek isterim. Ayrıca hukuki müdahalenin gerektiği durumlarda uygun olan müdahaleyi yapmak da bir ayrı görevimiz. An itibariyle top ülkemiz Yunanistan’ın sahasında. Ulusal makamlardan, başvurucuların hakkı olan pozitif gelişmeler beklemekteyiz. Aynı zamanda ülkemizden, benzer konularda geçmişteki hataları tekrarlamamasını dilemekteyiz. Bekir Usta Davalar Grubu konusu, Bakanlar Komitesi nezdinde gelecek aralık ayında tekrar gündeme gelecektir. Bizler de gelişmelerin takipçisi olacağız.