Batı Trakya Türk Azınlığı Danışma Kurulu Başkanı ve İskeçe Müftüsü Mustafa Trampa ile Batı Trakya Türk Azınlığının güncel sorunları ve yeni dönem hedeflerini konuştuk

Şubat ayında Batı Trakya Türk Azınlığı Danışma Kurulu Başkanlığı görevini devralan İskeçe Müftüsü Mustafa Trampa ile hem yeni görev sürecini hem de azınlığın gündemindeki başlıkları konuştuk. Antalya Diplomasi Forumu’ndan azınlık eğitimi ve dini özgürlüklere, kimlik sorunundan temsil meselesine uzanan kapsamlı bir söyleşi gerçekleştirdik.

GÜNDEM: 11-13 Nisan tarihleri arasında gerçekleşen Antalya Diplomasi Forumu’na Batı Trakya Türk Azınlığını temsilen bir heyetle katıldınız. Yaptığınız görüşmeleri ve forumu Batı Trakya Türk Azınlığı açısından nasıl değerlendirirsiniz?

Mustafa TRAMPA: Antalya Diplomasi Forumu’nun (ADF 2025) dördüncüsü, Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın himayelerinde ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığının ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Bu yılın teması olan “Ayrışan Dünyada Diplomasiyi Sahiplenmek”le, küresel bölünmelerin arttığı bir ortamda diplomasinin istikrar kazandırıcı bir güç olarak ön plana çıkması gerektiği vurgulandı. Bizler Batı Trakya Türk Azınlığı Danışma Kurulu adına altı kişilik bir heyetle benim başkanlığımda katılım sağladık. Bizim açımızdan çok önemli tecrübeydi. Dünyada 200’e yakın ülkeden Antalya Diplomasi Forumu’na gelen üst düzey yetkililerle aynı ortamı paylaşmak insana ayrı bir duygu ve tecrübe kazandırır. Bir çok yetkiliyle azınlığımızın sorunlarını konuşma fırsatı bulduk. Önemli bir farkındalığın oluştuğunu gözlemledik. Bu da bizi sevindirdi. Ayrıca organize edilen bir çok oturumu yakından takip edip muhtelif konularda bilgi sahibi olduk. Bizler heyet olarak diplomasi formundan müstefit olduk. Davet eden büyüklerimizden Rabbim razı olsun.

GÜNDEM: Son dönemde ülkemiz Yunanistan’ın, Batı Trakya Türk Toplumuna yaklaşımını nasıl değerlendiriyorsunuz? Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan yakınlaşma ve diyalog ortamı Batı Trakya’ya da yansıdı mı? Olumlu gelişmelerin olduğunu söyleyebilir misiniz?

Mustafa TRAMPA: Ülkemiz Yunanistan’ın Batı Trakya Müslüman Türk Azınlığına yönelik yaklaşımında bir iyileşme gördüğümüzü söylemek mümkün değil. Bunu söyleyebilmek için en azından azınlığımızı yıllardır meşgul eden kimlik, eğitim, vakıflar, dini özgürlükler, siyasi temsil gibi temel konularda olumlu adımlar görmemiz gerekmektedir. Anavatan Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan yakınlaşma ve diyalog ortamının Batı Trakya’ya olumlu bir şekilde yansıdığını söylemek ancak azınlığımızın kronikleşmiş ve güncel sorunlarına çözümler üretilmeye başlandığı zaman mümkün olabilir. Ne yazık ki şu ana kadar böyle bir yaklaşım göremedik.

GÜNDEM: Özellikle son dönemde azınlık eğitimiyle ilgili olarak yaşanan gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?

Mustafa TRAMPA: Azıklık eğitimi maalesef yıllardır kanayan yaramızdır. Lozan Barış Antlaşması’na aykırı bir şekilde her sene öğrenci azlığı bahanesiyle kapatılan azınlık ilkokullarımız mevcut ve maalesef kapatılan bu okullarımız bir daha açılmıyor. Son dönemde azınlık eğitimine ayrıca farklı noktalarda da darbe vurulmaktadır. Örnek verecek olursak bakanlık kararnameleri ve yönetmeliklerle azınlık okullarının asıl sahipleri olup okuldaki tüm velileri temsil eden encümen heyetlerine uygulanan kısıtlamalardır. Encümen heyetinin okula alınmaması, bunun yanı sıra encümen heyetlerinin tavsiyesi alınmadan müdürlerin değiştirilmesi ve benzeri sıkıntılar yaşanmaktadır. Yapılan bu uygulamaların yasal uygulamalar olmadığını görüyoruz.

Bir diğer çok ciddi sorun ise yıllardır çözüme kavuşturulmayan veya kavuşturulmak istenmeyen İskeçe ilinde bulunan tek Azınlık Ortaokul ve Lisesisinin bina sorunudur. Eğitime hiçbir şekilde uyum arzetmeyen hatta tehlike arzeden binaların içinde eğitime devam edilmesi kabul edilemez bir durumdur. Encümen heyeti ile okul aile birliğinin talepleri ve beklentileri var. Yetkili makamların bu talepleri cevapsız bırakması çok üzücü.

GÜNDEM: Batı Trakya Türk Azınlığının dini özgürlükleri alanında gelinen nokta hakkında neler söylemek istersiniz? Türk azınlık bu alanda ne bekliyor? Size göre Yunanistan devletinin yaklaşımı ve politikası hangi yönde?

Mustafa TRAMPA: Batı Trakya Türk Azınlığının dini özgürlükler konusunda geldiği nokta maalesef beklenilen nokta değildir. Azınlığın bu konudaki en büyük beklentisi Lozan Barış Antlaşması’nın da belirttiği gibi Batı Trakya Müslüman Türk Azınlığı tarafından seçilen müftülerin devlet tarafından tanınmasıdır. Yunanistan devletinin dini özgürlükler konusundaki yaklaşımının iyi niyetli olduğunu söylemek maalesef mümkün değildir. Halkımız tarafından seçilen biz müftüleri bırakın devletin tanımasını, bir yandan bizleri yargı yoluyla sindirme çabaları sürerken, diğer yandan da halk tarafından kesinlikle kabul görmeyen kişilerin müftü naipliğine atanarak zaman zaman piyasaya sürülmesi söz konusudur. Bu durum tabii ki Batı Trakya Müslüman Türk Azınlığı tarafından hiçbir şekilde kabul görmemektedir.

Son olarak İskeçe’nin Davutlu köyünde yaşanan vahim bir olay oldu. Camiyle, okul aynı bahçe içinde. Yapılan bir şikayet üzerine okula ait binanın ibadethaneye dönüştürüldüğü iddiasıyla mütevelli heyeti başkanına dava açıldı ve ceza verildi. Halbuki caminin de, okulun da yeri değişmedi. Oranın cami olduğunu cümle alem biliyor. Ne yazık ki durduk yerde mütevelli heyeti başkanının ceza alması kabul edilemez. Bu olay toplumun vicdanını yaralamıştır.

GÜNDEM: Batı Trakya Türk Azınlığı Danışma Kurulu Başkanlığı görevini kısa süre önce devraldınız. Bu yeni dönemde öncelik verdiğiniz konular nelerdir? Danışma Kurulunun azınlık toplumu içindeki rolünü nasıl tanımlıyorsunuz ve bu çerçevede ne tür çalışmalar yürütmeyi planlıyorsunuz?

Mustafa TRAMPA: Danışma Kurulu üyeleri başta müftüler olmak üzere azınlık milletvekilleri, belediye başkanları, ve sivil toplum kuruluş başkanlarından oluşuyor. Dolayısıyla bu kurum azınlığın en üst kurumudur. Bu kurumun başında olmak ciddi bir sorumluluk ister. Burada bir görev sorumluluğu ve bilinci taşımanız gerekir. Danışma Kurulu üyeleri olarak toplumumuzun sorunlarını dinlemeye, onların dertleriyle hemhâl olmak için, bütün gücümüzü sarf etmeye gayret göstereceğiz. Danışma Kurulu olarak yaptığımız toplantılarda, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da hukuk çerçevesinde, insan hakları çerçevesinde; başta Lozan Antlaşması olmak üzere diğer ikili protokol ve sözleşmelerden doğan haklarımızı göz önünde bulundurarak, azınlığımızın haklılığını ve güçlülüğünü ortaya koymaya çalışacağız. Ana hedefimiz, azınlık eğitiminde yaşanan sıkıntıları gündemde tutarak çözüm odaklı adımlar atmaktır.