Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin, Batı Trakya Türk Azınlığına ait derneklerin tescil edilmemesi nedeniyle Yunanistan’ı bir kez daha uyardığı kararının ardından, dava avukatlarından İlker Çavuşoğlu GÜNDEM’e şu yazıyı gönderdi:

“Geçtiğimiz hafta, Strazburg’da önemli bir toplantı gerçekleşti. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, 1531. İnsan Hakları oturumunu tamamladı. Geniş açıdan bakacak olursak temel gündem, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının üye ülkeler tarafından ne ölçüde uygulandığı oldu. Bu bağlamda, Bakanlar Komitesi, AİHM kararların ülkelerin ulusal hukuk düzeninde icra edip edilmediğini inceliyor, gerektiğinde de uyarılarda bulunuyor.

17 yedi yıldır Batı Trakya Türklerinin Avrupa Konseyi nezdinde ilgi odağı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin (AİHM), azınlık derneklerini haklı bulduğu ancak, ülkemiz Yunanistan’ın ısrarla uygulamaktan kaçındığı Bekir Usta davalar grubudur. Söz konusu davalar grubu, İskeçe Türk Birliğinin, Meriç Azınlık Gençleri Derneği ve Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneğinin bireysel başvurlarında açıklanan kararlarla alakalıdır. Aynı zamanda, ülkemizde, farklı etnik kökene dayanan azınlığımızın varlığına, barışçıl ve demokratik şekilde benzer fikir ve faaliyetleri barındırıp güdecek derneklere tahammülsüzlüğün en büyük ispatıdır. Yunanistan’ın Batı Trakya’daki bu tavrının, Avrupa’nın insan hakları tutumuyla ciddi şekilde çeliştiği aşikardır.

Geçtiğimiz yıl ulusal makamlar Bekir Usta davalar grubu kararlarının sahada uygulanması için kendilerine yardım sağlayacak ve raporu rehber teşkil edecek bir Uzman Komitesi kurmuştur. Bu komite raporunu geçen mayıs ayında Avrupa Konseyinin ilgili mercilerine sundu. Rapora göre, Uzmanlar Komitesi, Bekir Usta davalar grubundaki kararların uygulaması üzere, devlete, bir dizi yöntemler sunduğunu görmekteyiz. Yöntemler listesi, Anayasa değişikliğinden ve ilgili mevzuatın köklü revizyonundan, yargı mensuplarının AİHM içtihadı hakkında eğitilmesini içermektedir.

10-12 Haziran toplantısın ardından, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Yunan Uzmanların raporunu olumlu karşılamıştır. Ancak AİHM kararlarının üzerinden 17 yıl geçmesine rağmen Bekir-Ousta ve benzeri davalarda etkili uygulama adımları atmadığını belirtmiştir. Bakanlar Komitesinin şu anda ulusal makamlardan beklentisin başvurucuların en kısa zamanda haklarının iadesi için (restitutio in integrum) Uzmanlar Komitesinin tespitlerini göz önünde bulundurarak, bir yol haritası tasarlaması olduğunu söyleyebiliriz. Bunun için de aralık ayına kadar süre tanınmıştır. Bakanlar Komitesinin kararında bir diğer ilginç detaysa, sahada benzer hukuki sorunların tekrarlanmaması ile ilgili Yunanistan’a telkinidir. Değerledirmesini yaptığımız bu son incelemelenin en kıymetli noktası belgi de budur. Çünkü, Batı Trakya’da azınlık gündemini takip edenler çok iyi bilir ki derneklerin hukuki muamelesi hala oldukça sorunludur.

Avrupa Konseyi nezdinde Bekir Usta davalar grubu kararlarının uygulanması için yapılan takibinin 17. yılında yeni bir sayfa açılıyor. Kararlarının tam ve efektif icrasına yaklaşıyor mu yoksa uzaklaşıyor muyuz önümüzdeki birkaç ayda göreceğiz.

Günümüz dünyasının geleceği; sadece ekonomik, siyasi veya askeri değerlerle değil, insan haklarına verilen değerle şekillenecektir. Hatırlatmak gerekirse; uygulanmadığı sürece insan hakları, sadece güzel sözlerden ibarettir.”