Yunanistan’da siyasi sahnede son dönemde yaşananlar yeni yapılanmalar dönemine girilebileceği sinyalleri veriyor. Siyaset kurumu önümüzdeki aylarda olası olaylar ve hükümetin de performansına bağlı olarak yeniden yapılanmalara sahne olabilir. Uzun süredir durağan gibi görünen siyasi tablo, son haftalarda adeta kıpırdamaya başladı.

Son seçimlerden sonra sabit bir eksene oturan dengelerin değişebileceğine inananlar her geçen gün artıyor. Zira iki eski başbakanın yeni siyasi oluşumlar kurma ihtimali bu senaryoları güçlendiriyor. Aleksis Çipras ile Andonis Samaras’dan bahsediyoruz.

Aleksis Çipras ve Andonis Samaras, yeni siyasi oluşumlar kurmayı düşünüyor. Onların hamleleri, hükümetin yıpranması ve PASOK’un durağanlığı ile birleştiğinde, siyasi harita değişim sürecine girebilir.

Aleksis Çipras kararlı bir şekilde siyaset arenasına “geri dönmeye” hazırlanıyor. SİRİZA’dan ayrılışı ve partide yaşanan derin kriz, sol ve merkez sol alanda ciddi bir boşluk yarattı. Bugün, PASOK’un hükümete yönelik hoşnutsuzluğu oy ve siyasi desteğe dönüştürememesini Çipras yeni bir siyasi girişim için “fırsat penceresi” gibi görüyor.

Onun liderliğinde kurulacak yeni bir parti, sadece bir geri dönüş anlamı taşımıyor. SİRİZA’nın iç çelişkilerinden arınmış, keskin çizgilerle sınırlandırılmış sınırlı bir sol kesime hitap eden bir parti değil, merkezden başlayarak orta sol ve sola kadar uzanan bir yelpazeyi kapsayan siyasi bir hareket düşünülüyor.

Elbette asıl soru şu: Çipras, 2015’te kendisine oy veren ama 2019’da sırtını dönen seçmenlerin güvenini yeniden kazanabilir mi? Mevcut sol partilerin Yeni Demokrasi Partisine alternatif olamamasıyla birlikte daha geniş seçmen kitlelerine hitap edecek yeni bir söylem Çipras’ın şansını arttırabilir. Çipras’ın yeniden sahneye çıkma hazırlığı sürpriz değil. SİRİZA’dan ayrılışı, merkez sol ile sol arasındaki koca bir alanı boş bıraktı. PASOK’un bu boşluğu dolduramaması, Çipras için büyük bir fırsat. Peki Çipras’ın şansı var mı? Evet olabilir. Çünkü PASOK’un durağanlığı, toplumun “güçlü bir alternatif” arayışıyla birleştiğinde Çipras’ın eli yeniden güçlenebilir. Ancak bu kez farklı bir stratejiyle çıkmak zorunda. Yalnızca solun değil, merkezin de güvenini kazanacak bir vizyon ortaya koymak durumunda. Bunu başarabilir mi? Onu da zaman gösterecek.

Öte yandan, Andonis Samaras’ın Yeni Demokrasinin sağında yeni bir parti kurmayı düşündüğü konuşuluyor. Çipras’ın durumu kadar “kesin” olmasa da Samaras’ın da “yeni parti” fikrinden tamamen vazgeçmediği değerlendiriliyor. Samaras’ın geçtiğimiz haftalarda 34 yaşındaki kızını aniden kaybetmesi, yeni parti senaryolarının da en azından bir süreliğine durmasına neden oldu.

Samaras’ın kişisel hayatında yaşadığı bu ağır kayıp bu planları en azından şimdilik öteledi. Ama bence bu ihtimali tamamen rafa kaldırmış değil.

Eğer harekete geçerse, muhafazakâr kanadı yeniden şekillendirebilir. Unutmayalım, sağ seçmen zaten küçük partilere doğru kayıyor. Samaras, eski başbakan kimliğiyle bu dağınıklığı toparlayabilir. Bu da Miçotakis’in işini çok daha zorlaştırır.

Seçimlerde birinci parti çıkmasına ve parlamentodaki çoğunluğunu korumasına rağmen Yeni Demokrasi Partisi bir güven kriziyle karşı karşıya. Tarım sektörünü doğrudan ilgilendiren OPEKEPE skandalı ve devletin kronik sorunlarını simgeleyen Tempi kazası hükümetin omuzlarında ağır bir yük oluşturuyor.

Kiriakos Miçotakis reform gündeminde ısrar etse de toplumda yorgunluk ve kuşku işaretleri beliriyor. Yıpranma yalnızca anketlerde görülmüyor; Yeni Demokrasinin seçim zaferi için öne sürdüğü “istikrar” algısının kaybında da hissediliyor.

Gelelim PASOK’a. PASOK-KINAL, güçlü bir geri dönüş beklentisine rağmen durağanlığını koruyor. PASOK lideri Nikos Andrulakis beklenen sıçramayı bir türlü hayata geçiremiyor. Parti liderliği, hükümetin yıpranmasından faydalanmakta ve iktidar alternatifi sunmakta zorlanıyor. Bu durağanlık, merkez sol alanını Çipras’ın planladığı yeni girişim gibi oluşumlara açık hale getiriyor. PASOK hız değiştirmezse, daha güçlü bir marka değeri ve daha geniş etki alanına sahip yeni bir yapının gölgesinde kalma tehlikesiyle karşı karşıya.

Öyle görünüyor ki Yunan siyaseti yeniden yapılanmalar dönemine girebilir. Çipras “siyasi dirilişine” hazırlanıyor. Samaras sağda alternatif oluşturma fikriyle oynuyor, Yeni Demokrasi Partisinde yıpranma derinleşiyor, PASOK ise orta seviyede sıkışmış durumda kalıyor.

Tüm bunların sonucu yalnızca anket oranlarının değişmesi olmayacak. Eski oyuncuların yeni roller üstlendiği yeni ve farklı bir siyasi tablo doğabilir. Bekleyip göreceğiz.