Yaklaşık iki yıldır restorasyon çalışmaları devam eden Dimetoka Camii’nde 21 Mart Salı günü öğle saatlerinden restorasyon kapsamında yapılan elektrik kaynağından küçük çaplı bir yangın çıktığı bildirildi. Öğle saatlerinde çıkan küçük çapta yangının camideki restorasyon çalışmalarını yürüten işçiler tarafından söndürüldüğü, ancak buna rağmen itfaiyeye haber verildiği kaydedildi. İtfaiyenin camiye geldiği ve soğutma çalışmalarından sonra olay yerinden uzaklaştığı ifade edildi.

SABAHA KARŞI ÇIKAN İKİNCİ YANGIN TARİHİ CAMİYE BÜYÜK ZARAR VERDİ
Dimetoka’daki tarihi camide 22 Mart Çarşamba sabaha karşı saat 03:00 sıralarında ikinci bir yangın çıktı. Yangının kaynak çalışmasının yapıldığı çatıda başladığını ifade eden itfaiye yetkilileri, ikinci yangının öğle saatlerinde meydana gelen yangından bağımsız olduğunu iddia etti. Sabaha karşı başlayan yangın kısa sürede tüm çatıya yayıldı. Tamamen ahşap olan çatıdaki yangına müdahale etmek amacıyla Dimetoka, Kumçiftliği, Dedeağaç ve Gümülcine’den itfaiye ekipleri geldi. İtfaiyenin alevlerin şiddetinden müdahale etmekte zorlandığı kaydedildi. Alevlerin camiden metrelerce uzaktaki dükkanların tabelalarına dahi zarar verdiği görüldü. Tarihi camide çıkan yangın, ahşa; çatının tamamen yanmasına neden oldu. Yangın, Dimetoka’daki altı asırlık tarihi Çelebi Sultan Mehmet Camii’ne büyük zarar verdi.

BAŞKONSOLOS AKINCI DİMETOKA’DA
İtfaiyenin soğutma çalışmaları 22 Mart Çarşamba öğle saatlerine kadar devam etti. Olay, yerel basının yanı sıra Yunanistan ve Türkiye ulusal medyasında da geniş yer buldu. Balkanlar’daki en önemli Osmanlı eserlerinden biri olan Dimetoka Camii’ndeki durumu yerinde görmek amacıyla Türkiye’nin Gümülcine Başkonsolosu Ali Rıza Akıncı, Dimetoka’ya gitti. Akıncı burada Dimetoka’daki Türklerin kurduğu derneğin başkanı Süleyman Macır ve diğer yöneticiler tarafından karşılandı. Başkonsolos Akıncı caminin durumunu yerine gördü ve yetkililerden bilgi aldı. Ali Rıza Akıncı’yla görüşen yetkililer, caminin eski haline kavuşturulması için gereken restorasyon çalışmalarının yapılacağını söylediler. Başkonsolos Akıncı da, Dimetoka’daki Çelebi Sultan Mehmet Camii’nin önemine dikkat çekerek, “Çok önemli bir eser büyük bir zarar gördü. Çok üzgünüz. Ülke olarak bu değerli eserin aslına uygun bir şekilde restorasyonu için gereken yardımı ve bilgi paylaşımını yapmaya hazırız.” diye konuştu.

DOĞU MAKEDONYA TRAKYA İTFAİYE MÜDÜRÜ NATHANAİL RİGAS
Doğu Makedonya - Trakya İtfaiye Müdürü Nathanail Rigas, ilk olarak 21 Mart Salı günü öğle saatlerinde cami içinde bir yangın haberi aldıklarını ve buna anında müdahale ettiklerini söyledi. İtfaiye görevlilerinin bölgede çalışmalara yaklaşık iki saat devam ettiklerini ve bu zamanda diliminde herhangi bir sorunun yaşanmadığını kaydeden Rigas, gece geç saatlerde meydana gelen yangınla ilk yangının arasında herhangi bir ilginin olmadığını belirtti.

Türkiye’nin Gümülcine Başkonsolosu Ali Rıza Akıncı’nın, “İlk yangın nerede meydana geldi?” sorusuna İtfaiye Müdürü Rigas, “Bununla ilgili tam olarak net bir bilgi veremeyeceğim. İlk yangın olayı ile ilgili olarak da gerekli güvenlik önlemlerinin alınıp alınmadığını tespit etmek için ön soruşturma yürütülüyor.” cevabını verdi.

Yangına ilk müdahalenin itfaiyeye haber verilmesinin ardından yaklaşık iki dakika sonra yapıldığını söyleyen Rigas, Dimetoka itfaiye merkezinin olay yerine yaklaşık 500 metre mesafede olduğunu belirtti. Rigas, camideki yangını söndürme çalışmalarını 24 araç ve 54 itfaiye erinin katıldığını kaydetti.

DİMETOKA BELEDİYE BAŞKANI PARASKEVAS PAÇURİDİS
Dimetoka Belediye Başkanı Paraskevas Paçuridis ise olayı şu sözlerle değerlendirdi: “Avrupa topraklarında Osmanlı’nın en önemli eserlerinden bir tanesiydi. 600 yıllık bir tarihi eserdi. Ancak sizlere güvence veriyoruz. Eski haline gelmesi için elimizden gelen her şeyi yapacağız. Bu meydana gelen olay sadece Dimetoka için bir yara değil, bu genel olarak bütün medeniyetimiz için bir kayıptır.”

DİMETOKA BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCISI YANNİS TOPALUDİS
Dimetoka Belediye Başkan Yardımcısı Yannis Topaludis, sabahın erken saatlerinde olay yerine geldiğini ifade ederek şunları anlattı: “Maalesef cami içerisinde bulunan madde son derece yanıcı bir maddeydi. Yaşanan bu olaydan sonra biz belediye ve yerel toplum olarak çok üzülüyoruz. Gerek belediye olarak, gerekse Kültür Bakanlığı olarak bu camiden çok büyük beklentimiz vardı. Sayın Belediye Başkanı da İstanbul’a giderek, turizm acenteleriyle görüşmelerde bulunmuştu. Kısa sürede burasının ziyaret edilebilecek bir anıt olmasını bekliyorduk. Bölgemizin zenginliği bizim tarihi eserlerimizdir. Hepimiz inanamayacağınız derecede üzgünüz. Kültür Bakanlığı’na, bu caminin eski haline gelmesi için ısrar etmeye ve aynı zamanda baskı yapmaya devam edeceğimiz konusunda sizlere güvence veriyorum. Bu da tüm Dimetoka halkının talebidir.”

GÜMÜLCİNE BAŞKONSOLOSU ALİ RIZA AKINCI: “DESTEK SAĞLAMAYA HAZIRIZ”
Türkiye’nin Gümülcine Başkonsolosu Ali Rıza Akıncı, yangın sonrası olay yerinde incelemelerde bulundu. Öncelikle herkese geçmiş olsun dileklerini ileten Başkonsolos Akıncı basın mensuplarına yaptığı açıklamada, “Çok değerli tarihi bir eser yangın sonucunda maalesef bu noktaya geldi. Bu eser, zamanın ilk örneklerinden biridir ve insanlığın ortak mirasıdır. Yangının sebeplerinin doğru araştırılması gerekir. Çünkü bir günde iki defa yangın çıkmıştır. Bizler Türkiye olarak çatının yeniden inşa edilme yönünde teknik desteği sağlamaya hazırız. Bu konuda Türkiye’de çok iyi uzmanlar var.” ifadelerini kullandı.

“DİMETOKA, OSMANLI’DA ÖNEMLİ MERKEZLERDEN BİRİYDİ”
Başkonsolos Akıncı, çok değerli ve eşsiz bir tarihi eserin yanmasından dolayı son derece üzgün olduğunu söyledi. Akıncı sözleri şöyle devam etti: “Dimetoka, Osmanlı tarihinde önemli gelişmelere sahne olmuş, önemli merkezlerinden biridir. Hatta Edirne’nin fethinden önce 60 yıl kadar Osmanlı’ya başkentlik yaptığı ve Osmanlı başkentleri arasında sayılması yönünde tarihi iddialar var. Bu camii bir çok açıdan önemliydi. Öncelikle Balkanlar’ın en büyük camileri arasında yer alıyordu. Yıldırım Beyazıt döneminde inşaatına başlanmış ve araya fetret dönemi girdiği için Çelebi Sultan Mehmet döneminde tamamlanmıştır. Bu nedenle de Çelebi Sultan Mehmet camii olarak anılıyor. Mimari ve sanat tarihi açısından eşsiz bazı örneklerin ve ilk denemelerin yapıldığı bir cami olarak biliniyor. Bu yangınla maalesef tamamen yok olan bu ahşap çatının başka bir örneği olmadığı söyleniyor. Bu açıdan büyük bir kayıptır. Bütün tarihi eserler, her şeyden önce insanlığın ortak mirasıdır. Buradaki eser gelecekte Türk turistlerin ilgi gösterebileceği çok önemli ve bu anlamda büyük umutlar bağlanan tarihi bir eserdi. Eşsiz bir eserin önemli bir bölümünün kaybolduğuna üzüntüyle şahit olduk. Her ne kadar aslına uygun bir şekilde yapılması temenni ediliyor olsa da, bir restorasyon dahi gerçeğin yerini tutmuyor. Ümit ediyoruz, yeniden yapımı konusunda da gelecekte adımlar atılır. Az önce itfaiye müdürü bizlere, meydana gelen her iki yangının birbirleriyle ilişkisinin olmadığını söyledi. Tabii ki bu konuda çalışmalar devam ediyor. Binanın ve içerideki sütunların ayakta olması önemli, ama kaybedilen çatı hem ahşap mimari açıdan, hem de bir takım süsleme teknikleri açısından, hat sanatının bazı eşsiz örnekleri açısından son derece önemliydi ve bu restorasyona da büyük umutlar bağlanmıştı. Üzüntümüz büyük, hepimize geçmiş olsun diyorum.”

“TÜRKİYE OLARAK YUNANİSTAN İLE BU KONUDA İŞBİRLİĞİNE HAZIRIZ”
Türkiye olarak tarihi eserlerin yenilenmesi ve restorasyonu konusunda çok önemli teknik birikime sahip olduklarının altını çizen Başkonsolos Akıncı sözlerini şöyle tamamladı: “Üniversitelerimiz, ilgili kurum ve uzmanlarımız bu konularda büyük mesafe kat etmişlerdir. Bizler Türkiye olarak Yunanistan ile bu konuda işbirliğine hazırız. Neticede bu mimari eserin süsleme sanatlarının Türkiye’de benzerleri ve başka örnekleri mevcuttur. Dolayısıyla bizler her türlü işbirliğine hazırız.”

DİMETOKA MÜSLÜMANLARI EĞİTİM VE KÜLTÜR DERNEĞİ BAŞKANI SÜLEYMAN MACIR
Dimetoka’da yaşayan Türklerin kurduğu Dimetoka Müslümanları Eğitim ve Kültür Derneği Başkanı Süleyman Macır, bölge halkı olarak yaşanan yangın olayından son derece üzgün olduklarını belirtti. Süleyman Macır duygularını şu sözlerle ifade etti: “Şu anda çok üzgünüz. Gördüğünüz gibi koskoca bir Osmanlı eseri yok oldu. Cayır cayır yandı. Bundan bir hafta önce mescidimiz kapatılmıştı. Bu hafta da camimiz yandı. Fazla söze gerek yok, üzgünüz. İnşallah yeniden inşaası olur. Bizler de dernek olarak bu olayın takipçisi olacağız. Caminin yapılması yönünde bizlere sözler verilmişti, inşallah öyle olur.”

EYALET BAŞKANI METİOS: “RESTORASYONU DESTEKLEYECEĞİZ”
Bu arada, Doğu Makedonya - Trakya Eyalet Başkanı Hristos Metios, Dimetoka’ya gelerek yanan cami hakkında bilgi aldı. Eyalet Başkanı Metios, Beyazıt Camii olarak da bilinen tarihi caminin restorasyonunu kendi bütçelerinden destekleyeceklerini söyledi.

YDP MİLLETVEKİLİ DİMOSHAKİS
Yeni Demokrasi Partisi Evros ili Milletvekili Anastasios Dimoshakis de Dimetoka’yı ziyaret edenler arasında yer aldı. Tarihi cami önünde Türkiye’nin Gümülcine Başkonsolosu Ali Rıza Akıncı’yla kısa süreliğine görüşen Dimoshakis, parti başkanı Kiriakos Miçotakis’i olay hakkında bilgilendirdiğini kaydederek, hükümetten yangının neden olduğu zararın acilen giderilmesini isteyeceklerini söyledi.

KÜLTÜR BAKANLIĞI GENEL SEKRETERİ
Olaydan sonra Kültür Bakanlığı Genel Sekreteri Maria Vulezaki de Dimetoka’ya gelerek incelemelerde bulundu. Vulezaki, bakanlık adına olay hakkında bilgi toplamak ve incelemelerde bulunmak amacıyla Dimetoka’ya geldiğini ifade etti.

Ayrıca Rodop Milletvekili İlhan Ahmet ve Eyalet Başkan Yardımcısı Ahmet İbram da caminin durumunu görmek amacıyla Dimetoka’ya gitti.