Açılış töreninde konuşan Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Böyle bir dönemde bu açılışın yapılıyor olmasını uluslararası topluma verilmiş çok önemli bir mesaj olarak değerlendiriyorum" dedi.
İstanbul Balat’taki Bulgar kilisesi Sveti Stefan'ın, 7 yıl süren restorasyon çalışması tamamlandı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) katkılarıyla 2011 yılından başlayan restorasyon kapsamında Demir Kilise'nin yüzde 90’ı elden geçirildi. Yapılan çalışmalar kapsamında Demir Kilise'nin taşıyıcı sistem güçlendirme, dış cephe koruma ve restorasyon, iç restorasyon ile çevre düzenlemesi yapıldı.

Bulgar Ortodokslar için tarihi bir öneme sahip olan Demir Kilise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım ve Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov'un katılımıyla düzenlenen törenle açıldı.

ERDOĞAN: 'ULUSLARARASI TOPLUMA VERİLMİŞ BİR MESAJ'

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Demir Kilise’nin açılışında yaptığı konuşmada şu mesajları verdi: "Bulgaristan şu anda AB dönem başkanlığı görevini sürdürüyor. Böyle bir dönemde bu açılışın yapılıyor olmasını uluslararası topluma verilmiş çok önemli bir mesaj olarak değerlendiriyorum. İstanbul, şu fotoğrafla farklı din ve kültürlerin barış içinde yaşadığı bir şehir olma özelliğini tüm dünyaya bir defa daha göstermiştir. Bizde şu var; Kesrette vahdet anlayışı. Yani çoklukta birlik. Biz işte bu anlayışla diğer dinlere mensup vatandaşlarımızın ibadethanelerini ayağa kaldırma çalışmalarını yürüttük yürütüyoruz. Havra, şapel, kilise gibi din mekanların onarımlarını önümüzdeki dönemde de sürdüreceğiz."

'TÜRKİYE RESTORASYON ALANINDA BİRİKİMLİ VE TECRÜBELİ'

"Biz inancı ve kökeni ne olursa olsun herkesin özgürce ibadetini yapabilmesini devletlerin sorumluluk alanında olduğuna inanıyoruz. Türkiye restorasyon alanında son derece birikimli ve tecrübeli bir ülkedir. Bulgaristan’daki tarihi vakıf eserlerinde tamire ihtiyaç olduğunu görüyoruz. Demir Kilise’de olduğu gibi bu onarımları birlikte yapabiliriz. Demir Kilise’nin restorasyonunda emeği geçenleri tebrik ediyorum."

YILDIRIM: HOŞGÖRÜMÜZÜN EN GÜZEL NUMUNESİDİR

Törende ilk olarak Başbakan Binali Yıldırım konuştu. Yıldırım konuşmasında, “Demir Kilise'nin restore edilerek Hristiyan vatandaşların hizmetine sunulması ülkemizde dinlere karşı ecdadımızdan gelen ve bugün de devam eden hoşgörünün en güzel numunesidir" dedi.

BULGAR BAŞBAKANI BORİSOV: MİNNETTARIM

Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov da konuşmasında, "Cumhurbaşkanı Erdoğan bir söz vermişti ve bugün bu sözünü yerine getiriyor. Minnettarım size Sayın Cumhurbaşkanı" diye konuştu.

DEMİR KİLİSENİN İLGİNÇ TARİHÇESİ

Bulgarlar 19. yüzyılda, İstanbul’da kendi dillerinde ayin yapacakları bağımsız ve milli bir kilise isterler. O zamana kadar Fener Rum Patrikhanesine bağlı olup ayrı bir cemaat olarak tanınmayan Bulgarlar ayin sırasında kullanılan Rumca, yerine Bulgarca ayin yapılmasını isterler. Fener Rum Patrikhanesi bu isteğe karşı çıkar. Ancak dönem panislavizm dönemidir ve Rusya’yı arkasına alan genç Bulgar devleti, Osmanlı üzerinde bir güç gösterisi yapmayı arzulamaktadır. Osmanlı geri adım atar ve 1850’de Bulgar Eksarhlığı (önderliği) açılır. Eksarhlığın tam karşında Sveti (aziz) Stefan kilisesi ahşaptan yapılır. On yıl sonra da artık Fener Rum Patriğini dini önder olarak kabul etmeyeceklerini deklare ederler. Fener Rum patriği 1872’de Bulgarları aforoz eder. Bulgarlar, ahşap kilise yerine daha büyük ve gösterişli bir kilise yapma iznini de Osmanlıdan alırlar. Demir Kilise Bulgarıstan’da imal edilir parçalar halinde İstanbul’a getirilir ve 1898’de ibadete açılır. Dünyadaki tek demirden kilisedir.