Αυτού του είδους τη βία η πλειοψηφία της κοινωνίας δεν την ενέκρινε και δεν την νομιμοποίησε ηθικά ποτέ αν και υπήρξε μία μερίδα συμπολιτών μας, που χωρίς να είναι τρομοκράτες, αντιμετώπιζαν με συμπάθεια την επαναστατική ρητορεία με την οποία επενδυόταν οι προκηρύξεις της «17 Νοέμβρη», του «ΕΛΑ», του «Επαναστατικού Αγώνα» και άλλων αντίστοιχων οργανώσεων. Η «17Ν» υποτίθεται ότι στρεφόταν εναντίον των πάσης φύσεως «εχθρών και καταπιεστών του λαού», τους οποίους αναλάμβανε εκείνη να βγάλει από την μέση για να απονείμει την δικαιοσύνη σύμφωνα με την λογική της αυτοδικίας.

Για τρεις σχεδόν δεκαετίες οι τρομοκράτες της «17Ν» δρούσαν κάτω από τη μύτη των διωκτικών αρχών και αυτό προσέδωσε στην δράση τους μυθικές διαστάσεις, δίνοντας παράλληλα τροφή για πολλά σενάρια σχετικά με το ποιοι πραγματικά ήταν οι ηγέτες και οι καθοδηγητές της και ποιες οι ανομολόγητες επιδιώξεις τους.

Όταν εντέλει συνελήφθησαν, η απομυθοποίηση ήταν πλήρης ακόμα και στα μάτια των κρυφών θαυμαστών τους, καθώς αποδείχθηκε ότι επρόκειτο κυρίως για άτομα μειωμένης ιδεολογικής και πολιτικής παιδείας και κουλτούρας, που συνδέονταν πιθανώς με παρακρατικούς μηχανισμούς και είχαν μυηθεί στην λογική της ένοπλης βίας στο όνομα διαφόρων αριστερίστικων επαναστατικών ψευτο-ιδεολογημάτων.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 και με την άφιξη στην Ελλάδα χιλιάδων οικονομικών μεταναστών από τις χώρες του πρώην ανατολικού συνασπισμού, αυξήθηκαν θεαματικά τα κρούσματα της φυλετικής βίας. Αυτά εκπορευόταν από ακροδεξιές οργανώσεις που δρούσαν κατά βάση στην Αθήνα, την Θεσσαλονίκη και μεγάλα αστικά κέντρα, ασκώντας σωματική βία, εκφοβισμούς και απειλές εναντίον οικονομικών μεταναστών και προσφύγων. Μέσα σε αυτό το κλίμα εκκολάφθηκαν ακραία πολιτικά και ιδεολογικά μορφώματα όπως η Χρυσή Αυγή που αργότερα μετεξελίχθηκαν σε πολιτικά κόμματα με υψηλά ποσοστά και αντιπροσώπους στην Βουλή.

Τον Δεκέμβριο του 2008 τα πρώτα σημάδια της επερχόμενης οικονομικής κρίσης είχαν γίνει εμφανή στην κοινωνία. Μία δολοφονία στην μέση του δρόμου ενός 15χρονου εφήβου από έναν αστυνομικό με ασήμαντη αφορμή, του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, στάθηκε η αφορμή για να ξεσπάσει ένα τεράστιο κύμα αντιδράσεων και βίας σε όλη την Αθήνα και σε πολλές μεγάλες ελληνικές πόλεις. Κάηκαν, καταστράφηκαν και λεηλατήθηκαν περιουσίες από ένα οργισμένο πλήθος που ζητούσε δικαιοσύνη αλλά επί της ουσίας αμφισβητούσε τις δομές και τα βάθρα του πολιτικού συστήματος, για πρώτη φορά τόσο μαζικά και τόσο έντονα στα 35 χρόνια που είχαν μεσολαβήσει από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην χώρα.

Σημείο καμπής για την έκρηξη της πολιτικής βίας στην Ελλάδα στο επίπεδο πλέον ενός εκτεταμένου κοινωνικού φαινομένου με απειλές, ξυλοδαρμούς πολιτικών προσώπων και αμφισβήτηση των ίδιων των δομών του Πολιτεύματος, υπήρξε η έναρξη της εποχής των Μνημονίων από το 2010 έως και σήμερα.

Πέρασαν ήδη 8 χρόνια από την μέρα που στην Αθήνα κάηκαν ζωντανοί τρεις άνθρωποι, στις 5 Μαΐου 2010, στην πρώτη μεγάλη διαδήλωση κατά του Μνημονίου που έγινε στην Ελλάδα. Τρεις εργαζόμενοι που δεν μετείχαν στην απεργία εκείνης της ημέρας και έχασαν με φρικτό τρόπο την ζωή τους όταν άγνωστοι που βρισκόταν ανάμεσα σε διαδηλωτές και απεργούς που περνούσαν έξω από την τράπεζα Marfin στην Αθήνα, πέταξαν αυτοσχέδιες βόμβες μολότοφ στο εσωτερικό του κτιρίου με αποτέλεσμα να πιάσει φωτιά που ήταν μοιραία για την ζωή τριών εργαζομένων. Οι ένοχοι του στυγερού εγκλήματος δεν βρέθηκαν ποτέ και η μνήμη των νεκρών παραμένει αδικαίωτη…

Τους επόμενους μήνες και για τρία περίπου χρόνια το «κίνημα των αγανακτισμένων» γέμισε πλατείες και ταυτίστηκε μαζί με την οργή για την οικονομική χρεωκοπία της Ελλάδας και την φτωχοποίηση μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού, με συμπεριφορές που είχαν τον χαρακτήρα εκτόνωσης των πιο ακραίων και ταπεινών ανθρώπινων ενστίκτων ενάντια στους πολιτικούς και την ίδια την πολιτική ζωή. Δυστυχώς, η εύλογη αγανάχτηση, ο θυμός και η πίκρα των πολιτών έγιναν αντικείμενο εκμετάλλευσης από φασιστικά στοιχεία που βρήκαν την ευκαιρία να εκδηλώσουν το μίσος τους για την ίδια την Δημοκρατία. Η Βουλή ταυτίστηκε με την πολιτική παρακμή και την ηθική σήψη και πολλοί προοδευτικοί άνθρωποι παρασυρόμενοι από το κλίμα που είχε διαμορφωθεί, εκτράπηκαν σε βιαιότητες εναντίον πολιτικών προσώπων με λόγους ή πράξεις.

Ο εθνικιστικός λόγος έγινε κανόνας, οι μετανάστες και οι πρόσφυγες συμβόλισαν τον κίνδυνο για τον αφελληνισμό της κοινωνίας και την κατάληψη των λιγοστών πια θέσεων εργασίας, η μισαλλοδοξία και ο φόβος κατέστησαν τα βασικά στοιχεία της καθημερινής ζωής των ανθρώπων. Ο πολιτικός ορθολογισμός και η λογική υποχώρησαν μπροστά στα αναπάντητα ερωτήματα για τις πραγματικές αιτίες και τις ευθύνες που οδήγησαν στην κρίση και την χρεοκοπία. Στις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου του 2012 που ακολούθησαν, τα παραδοσιακά κόμματα εξουσίας που κυβέρνησαν την χώρα για 40 χρόνια γνώρισαν δραματική εκλογική συρρίκνωση και νέα σχήματα επιβλήθηκαν ως κυρίαρχα προερχόμενα είτε από την ριζοσπαστική αριστερά είτε από την εθνικιστική δεξιά και άλλοτε από την ακροδεξιά και τον φασιστικό χώρο.

Παρά το γεγονός όμως ότι από το 2015 ήρθε στην εξουσία ο ΣΥΡΙΖΑ και ηττήθηκε στρατηγικά το παλαιό πολιτικό κατεστημένο, ούτε η οργή ούτε η βία υποχώρησαν. Αντιθέτως, μέσα από υπόγειες διαδρομές μέσα στην κοινωνία και με αφορμές άλλοτε τα οικονομικά προβλήματα και άλλοτε τα εθνικά θέματα όπως το «Μακεδονικό», εμφανίστηκαν και πάλι στο προσκήνιο ακραίες συμπεριφορές εναντίον πολιτικών με θύματα αυτή την φορά και τους πολιτικούς εκπροσώπους του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ που τα προηγούμενα χρόνια πρωταγωνιστούσαν στα κινήματα των αγανακτισμένων ενάντια στα μνημόνια και τα παλαιά κόμματα.

Αποδείχθηκε έτσι περίτρανα ότι η βία αποτελεί συμπεριφορά ασυμφιλίωτη με την Δημοκρατία. Και ότι η ενθάρρυνση βίαιων συμπεριφορών τον μόνο που βοηθάει τελικά είναι την ακροδεξιά και τις παραφυάδες της μέσα στο κοινωνικό σύνολο. Γιατί η βία ενθαρρύνει τον φόβο και τα αμυντικά αντανακλαστικά των ανθρώπων χωρίς να οδηγεί ποτέ στην οικοδόμηση ανοιχτών κοινωνιών που θα σέβονται την διαφορετικότητα και θα ενισχύουν τον πλουραλισμό.

Τα όσα συνέβησαν με τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη πριν λίγες μέρες και την βίαιη, ανάρμοστη, άνανδρη και φασιστική επίθεση που δέχτηκε στην μέση του δρόμου, αποδεικνύουν ότι το πρόβλημα της εθνικιστικής και φασιστικής βίας στην Ελλάδα σήμερα, είτε αυτή εκδηλώνεται με ρατσιστικό και μισαλλόδοξο λόγο είτε με πράξεις χειροδικίας και αυτοδικίας, δεν είναι ένα θεωρητικό κατασκεύασμα κάποιων υπερβολικών. Είναι δυστυχώς μια πραγματικότητα που αν επιχειρήσουμε να την ξεπεράσουμε χωρίς να την αντιμετωπίσουμε κατά πρόσωπο, θα την βρούμε μπροστά μας με δραματικές συνέπειες για την ίδια την Δημοκρατία και τις Συνταγματικές μας ελευθερίες.