Μέ¯α συέ³κέ»ονιστικέ® ιστορέ¯α μας έ´ιέ·έ³εέ¯ται έ· έ´έ·μοσιοέ³ρέ¬Ï†ος του Αέ¸έ·ναÏŠκού Πρακτορεέ¯ου έ•ιέ´έ®σεων με καταέ³Ï‰έ³έ® αÏ€ό τέ·ν Κομοτέ·νέ®, Αέ³έ³έ­έ»α έ¦Ï‰τοÏ€οÏέ»ου. Η έ¦Ï‰τοÏ€οÏέ»ου Ï€ου εέ¯ναι τιμέ·μέ­νέ· με το έ²ραέ²εέ¯ο εέ»έ»έ·νοτουρκικέ®ς φιέ»έ¯ας ΑμÏ€ντέ¯ έ™Ï€εκτσέ¯, έ¾ετυέ»έ¯έ³ει το κουέ²έ¬ρι έ´Ïο οικοέ³ενειÏŽν Ï€ου ανταέ»έ»έ¬Ï‡έ¸έ·καν μεταέ¾Ï Τουρκέ¯ας και έ•έ»έ»έ¬έ´ας το 1923 ως αÏ€οτέ­έ»εσμα τέ·ς Συνέ¸έ®κέ·ς τέ·ς έ›Ï‰έ¶έ¬νέ·ς. Μια καέ¸έ·έ»Ï‰τικέ® αÏ†έ®έ³έ·σέ· Ï€ου Ï€ρόκειται να έ³υριστεέ¯ σύντομα σε κινέ·ματοέ³ραφικέ® ταινέ¯α και αÏ€οέ´εικνύει ότι οι ανταέ»έ»αέ³έ­ντες τέ·ς έ›Ï‰έ¶έ¬νέ·ς αÏ€οτεέ»ούν έ­Ï‰ς σέ®μερα τους καέ»Ïτερους Ï€ρεσέ²ευτέ­ς τέ·ς εέ»έ»έ·νοτουρκικέ®ς φιέ»έ¯ας, Ï€αρέ¬ το έ³εέ³ονός ότι έ¾εριέ¶ÏŽέ¸έ·καν αÏ€ό τις Ï€ατροέ³ονικέ­ς τους εστέ¯ες.

«Πέ­ρασαν 98 χρόνια αÏ€ό τέ·ν έ·μέ­ρα Ï€ου οι Μέ·νοέ³έ»αέ¯οι εέ³κατέ­έ»ειψαν αναέ³καστικέ¬ το έ§ονέ¬έ¶ τέ·ς Τουρκέ¯ας, εμÏ€ιστευόμενοι τα Ï€ροικιέ¬ των κοριτσιÏŽν τους στέ·ν οικοέ³έ­νεια του Τούρκου έ³εέ¯τονα, του Κεμέ¬έ» έ“κατέ¶έ¬ροέ³έ»ου. έˆÏ†υέ³αν, Ï€ιστεύοντας ότι μια μέ­ρα έ¸α έ¾αναέ³Ïριέ¶αν, αέ»έ»έ¬ έ´εν έ¾αναέ³Ïρισαν Ï€οτέ­, όπως έ´εν έ¾αναέ³Ïρισε Ï€οτέ­ κανεέ¯ς αÏ€ό τους Ï€ρόσφυέ³ες Ï€ου έ¾εριέ¶ÏŽέ¸έ·καν αÏ€ό τον τόÏ€ο όÏ€ου έ³εννέ®έ¸έ·καν μετέ¬ τέ·ν υÏ€οέ³ραÏ†έ®, το 1923, τέ·ς Σύμέ²ασέ·ς Ï€ερέ¯ Ανταέ»έ»αέ³έ®ς Πέ»έ·έ¸υσμÏŽν μεταέ¾Ï τέ·ς έ•έ»έ»έ¬έ´ας και τέ·ς Τουρκέ¯ας. έŒμως, τα Ï€ροικιέ¬ των κοριτσιÏŽν του Μέ·νόέ³έ»ου έ­μεέ»έ»ε να Ï€αραέ´οέ¸ούν, 74 χρόνια μετέ¬, σε αυτούς στους οÏ€οέ¯ους ανέ®καν, αÏ€ό τον εέ³έ³ονό του Τούρκου έ³εέ¯τονα, τον Κεμέ¬έ» έ“ιαέ»τσέ¯ν (Kemal Yalçın).

έ•κÏ€έ»έ·ρÏŽνοντας τέ·ν τεέ»ευταέ¯α εÏ€ιέ¸υμέ¯α του Ï€ατέ­ρα του, ο Κεμέ¬έ» έ“ιαέ»τσέ¯ν, κατέ¬ τέ· έ´εκαετέ¯α του έ„90 αναέ¶έ®τέ·σε σε όέ»έ· τέ·ν έ•έ»έ»έ¬έ´α τέ·ν οικοέ³έ­νεια Μέ·νόέ³έ»ου και τεέ»ικέ¬ εντόÏ€ισε αÏ€οέ³όνους τέ·ς στον έ’όέ»ο και Ï€αρέ­έ´Ï‰σε τα Ï€ροικιέ¬ το 1998. Τέ·ν ιστορέ¯α αυτέ®, τέ·ν κατέ­έ³ραψε στο έ²ιέ²έ»έ¯ο του, με τέ¯τέ»ο «Μια Ï€ροέ¯κα αμανέ¬τι», Ï€ου κυκέ»οφόρέ·σε στα τουρκικέ¬ και αρέ³ότερα στα εέ»έ»έ·νικέ¬, ενÏŽ στέ· συνέ­Ï‡εια μεταφρέ¬στέ·κε και σε έ¬έ»έ»ες έ³έ»ÏŽσσες και έ²ραέ²εύτέ·κε στέ·ν Τουρκέ¯α και τέ·ν έ•έ»έ»έ¬έ´α με το έ²ραέ²εέ¯ο εέ»έ»έ·νοτουρκικέ®ς φιέ»έ¯ας «Abdi İpekçi» (ΑμÏ€ντέ¯ έ™Ï€εκτσέ¯) καέ¸ÏŽς και με έ²ραέ²εέ¯ο του τουρκικού υÏ€ουρέ³εέ¯ου Ποέ»ιτισμού.

Σέ®μερα, έ· τουρκικέ®ς καταέ³Ï‰έ³έ®ς έ“ερμανέ¯έ´α υÏ€έ®κοος σκέ·νοέ¸έ­τιέ´α/σεναριοέ³ρέ¬Ï†ος έ“κıουέ»σέ­έ» Οέ¶κέ¬ν (Gülsel Özkan) σχεέ´ιέ¬έ¶ει, σε συνερέ³ασέ¯α με τον Κεμέ¬έ» έ“ιαέ»τσέ¯ν, να «ανεέ²έ¬σει» τέ·ν ιστορέ¯α αυτέ® στέ· μεέ³έ¬έ»έ· οέ¸όνέ· και έ®έ´έ· έ­Ï‡ει υÏ€οέ³ραφεέ¯ το σχετικό συμέ²όέ»αιο στις 25 Νοεμέ²ρέ¯ου 2021.

Η έ“κιουέ»σέ­έ» Οέ¶κέ¬ν, στο Ï€έ»αέ¯σιο τέ·ς έ­ρευνας Ï€ου κέ¬νει Ï€ριν Ï€ροχωρέ®σει στέ· συέ³έ³ραÏ†έ® του σεναρέ¯ου, εÏ€ισκέ­Ï†τέ·κε Ï€εριοÏ‡έ­ς τέ·ς Τουρκέ¯ας και στις 19 έ™ανουαρέ¯ου έ­ρχεται μαέ¶έ¯ με τον Κεμέ¬έ» έ“ιαέ»τσέ¯ν στέ· χώρα μας, Ï€ροκειμέ­νου να έ´ει Ï€εριοÏ‡έ­ς τέ·ς έ’όρειας έ•έ»έ»έ¬έ´ας όÏ€ου εέ³καταστέ¬έ¸έ·καν Ï€ρόσφυέ³ες, να συνομιέ»έ®σει με αÏ€οέ³όνους Ï€ροσÏ†Ïέ³Ï‰ν αέ»έ»έ¬ και με ιστορικούς και εκÏ€ροσÏŽÏ€ους Ï€ροσφυέ³ικÏŽν συέ»έ»όέ³Ï‰ν.
Ο Κεμέ¬έ» έ“ιαέ»τσέ¯ν έ®ρέ¸ε έ³ια Ï€ρÏŽτέ· φορέ¬ στέ·ν έ•έ»έ»έ¬έ´α το 1994, αναέ¶έ·τÏŽντας ανέ¬μεσα σε έ´έ­κα εκατομμύρια έˆέ»έ»έ·νες τους έ³εέ¯τονες του Ï€αππού του χωρέ¯ς να έ­Ï‡ει κανέ­να στοιχεέ¯ο, Ï€έ­ρα αÏ€ό το όνομα και τέ·ν καταέ³Ï‰έ³έ® τους. Σε εκεέ¯νο το ταέ¾έ¯έ´ι συνέ¬ντέ·σε τους τεέ»ευταέ¯ους εναÏ€ομεέ¯ναντες αÏ€ό τέ· έ³ενιέ¬ Ï€ου έ®ρέ¸ε με τέ·ν Ανταέ»έ»αέ³έ®. Τους έ³εέ¯τονες του Ï€αππού του έ´εν τους έ²ρέ®κε. έ•Ï€έ­στρεψε στέ·ν Τουρκέ¯α κι έ¬ρχισε να αναέ¶έ·τέ¬ κι εκεέ¯ τους Ï€ρόσφυέ³ες Ï€ου εέ¯Ï‡αν έ­ρέ¸ει με τέ·ν Ανταέ»έ»αέ³έ®. Τους έ²ρέ®κε και κατέ­έ³ραψε τις ιστορέ¯ες τους. έ”Ïο χρόνια αρέ³ότερα έ¾αναέ®ρέ¸ε στέ·ν έ•έ»έ»έ¬έ´α, αέ»έ»έ¬ τον Μέ·νόέ³έ»ου έ´εν τον έ²ρέ®κε, έ³ιατέ¯ έ´εν εέ¯Ï‡ε καταÏ†έ­ρει να φτέ¬σει στέ·ν έ•έ»έ»έ¬έ´α. Η έ³υναέ¯κα και οι κόρες του εέ¯Ï‡αν έ­ρέ¸ει στέ·ν έ•έ»έ»έ¬έ´α, αέ»έ»έ¬ εέ¯Ï‡αν Ï€εέ¸έ¬νει. έŒμως κέ¬Ï€οιοι μακρινοέ¯ συέ³έ³ενεέ¯ς τους έ¶ούσαν στον έ’όέ»ο. Σε αυτούς Ï€αρέ­έ´Ï‰σε αρέ³ότερα, το 1998, τα Ï€ροικιέ¬ των κοριτσιÏŽν του Μέ·νόέ³έ»ου.

Ο Κεμέ¬έ» έ“ιαέ»τσέ¯ν αÏ€οÏ†έ¬σισε να χρέ·σιμοÏ€οιέ®σει τις μαρτυρέ¯ες Ï€ου κατέ­έ³ραψε σε έ´εκέ¬έ´ες κασέ­τες, έ³ια τέ· συέ³έ³ραÏ†έ® ενός έ²ιέ²έ»έ¯ου, στο οÏ€οέ¯ο έ­έ´Ï‰σε τον τέ¯τέ»ο «Μια Ï€ροέ¯κα αμανέ¬τι». Μέ¬έ»ιστα, το καέ»οκαέ¯ρι του 2021, ο Κεμέ¬έ» έ“ιαέ»τσέ¯ν έ´ÏŽρισε στον έ´έ®μο έ§ονέ¬έ¶ έ­να οικόÏ€εέ´ο Ï€ου κέ»έ·ρονόμέ·σε αÏ€ό τον Ï€ατέ­ρα του Ï€ροκειμέ­νου να έ´έ·μιουρέ³έ·έ¸εέ¯ έ­να Μουσεέ¯ο ΠροσÏ†Ïέ³Ï‰ν τέ·ς Ανταέ»έ»αέ³έ®ς και να αρÏ‡έ¯σει να έ»ειτουρέ³εέ¯ το 2024.

Η έ“κιουέ»σέ­έ» Οέ¶κέ¬ν εέ¯Ï‡ε έ²ρεέ¸εέ¯ το 2007 στέ· έ§έ¯ο έ³ια τα έ³υρέ¯σματα μιας ταινέ¯ας- ντοκιμαντέ­ρ με Ï€ρωταέ³Ï‰νιστέ® τον Walid Nasur, έ­ναν Σομαέ»ό Ï€αρέ¬τυÏ€ο μετανέ¬στέ·, Ï€ου όταν έ²οÏέ»ιαέ¾ε το σκέ¬Ï†ος Ï€ου τον μετέ­Ï†ερε, στέ·ν Ï€ροσÏ€έ¬έ¸ειέ¬ του να σÏŽσει μια έ³υναέ¯κα αÏ€ό Ï€νιέ³μό, κυριοέ»εκτικέ¬ κομματιέ¬στέ·κε αÏ€ό τέ·ν Ï€ροÏ€έ­έ»α του σκέ¬Ï†ους τέ·ς Ακτοφυέ»ακέ®ς, αέ»έ»έ¬ κατέ¬Ï†ερε να εÏ€ιέ²ιÏŽσει».

Μιέ»ÏŽντας στο ΑΠέ•-ΜΠέ• έ· έ“κιουέ»σέ­έ» Οέ¶κέ¬ν Ï€εριέ³ρέ¬Ï†ει τον τρόÏ€ο Ï€ου έ®ρέ¸ε σε εÏ€αÏ†έ® με τους Ï€ρωταέ³Ï‰νιστέ­ς αυτέ®ς τέ·ς αÏ€έ¯στευτέ·ς ιστορέ¯ας.

«Το καέ»οκαέ¯ρι του 2021, ο συέ³έ³ραÏ†έ­ας Μοέ»έ»έ¬ Ντεμιρέ­έ» με κέ¬έ»εσε σε μέ¯α συνέ¬ντέ·σέ· συέ³έ³ραÏ†έ­Ï‰ν στέ· έ“ερμανέ¯α, στέ·ν οÏ€οέ¯α μετεέ¯Ï‡ε και ο Κεμέ¬έ» έ“ιαέ»τσέ¯ν. έ“νωρέ¯έ¶οντας το ενέ´ιαÏ†έ­ρον μου έ³ια τους Ï€ρόσφυέ³ες, μού συνέ­στέ·σε να έ´ιαέ²έ¬σω το έ²ιέ²έ»έ¯ο του Κεμέ¬έ» έ“ιαέ»τσέ¯ν. έ”ιαέ²έ¬έ¶οντέ¬ς το συέ³κέ»ονέ¯στέ·κα. Η ομορφιέ¬ του έ²ιέ²έ»έ¯ου έ­έ³κειται στο ότι έ´εν εέ¯ναι μονόÏ€έ»ευρο, Ï€εριέ»αμέ²έ¬νει τις ιστορέ¯ες Ï€ροσÏ†Ïέ³Ï‰ν και αÏ€ό τέ·ν έ•έ»έ»έ¬έ´α και αÏ€ό τέ·ν Τουρκέ¯α. έˆτσι έ³εννέ®έ¸έ·κε έ· ιέ´έ­α τέ·ς ταινέ¯ας και υÏ€οέ³ρέ¬Ïˆαμε συμέ²όέ»αιο με τον Κεμέ¬έ» έ“ιαέ»τσέ¯ν, τον Νοέ­μέ²ριο του 2021.

έ•Ï€ειέ´έ® το έ²ιέ²έ»έ¯ο με τέ· μορÏ†έ® Ï€ου εέ¯ναι έ³ραμμέ­νο έ´εν μÏ€ορεέ¯ να έ³έ¯νει ταινέ¯α, έ¸α έ³ραφεέ¯ το σενέ¬ριο, το οÏ€οέ¯ο έ¸α εέ¯ναι μεν έ²ασισμέ­νο στέ·ν ιστορέ¯α τέ·ς ΣοÏ†έ¯ας Μέ·νόέ³έ»ου, αέ»έ»έ¬ Ï€αρέ¬έ»έ»έ·έ»α έ¸α αÏ€οτυπώνει και τις κοινωνικέ­ς και Ï€οέ»ιτικέ­ς συνέ¸έ®κες τέ·ς εÏ€οÏ‡έ®ς και το έ´ρέ¬μα των ανέ¸ρώπων Ï€ου αναέ³κέ¬στέ·καν να εκτοÏ€ιστούν.

έ˜α εέ¯ναι μια εέ»έ»έ·νοτουρκικέ® ιστορικέ® ταινέ¯α. Η Ï†ιέ»οέ´οέ¾έ¯α μας εέ¯ναι να Ï€αέ¯έ¾ουν έ´έ·μοφιέ»εέ¯ς έ·έ¸οÏ€οιοέ¯ αÏ€ό τέ·ν έ•έ»έ»έ¬έ´α και τέ·ν Τουρκέ¯α και έ¸α έ®ταν ευÏ‡έ®ς έ­ρέ³ον, οι Ï€ρωταέ³Ï‰νιστέ­ς να εέ¯ναι Ï€ροσφυέ³ικέ®ς καταέ³Ï‰έ³έ®ς. ΤÏŽρα εέ¯μαστε στέ· Ï†έ¬σέ· τέ·ς έ­ρευνας Ï€ροκειμέ­νου να έ­Ï‡Ï‰ μια Ï€ροσωπικέ® εικόνα αÏ€ό τους ανέ¸ρÏŽÏ€ους και τους τόÏ€ους ÏŽστε να μÏ€ορέ­σω να Ï€ροχωρέ®σω στέ· συέ³έ³ραÏ†έ® του σεναρέ¯ου. έ‰έ´έ· εÏ€ισκεφτέ®καμε Ï€εριοÏ‡έ­ς τέ·ς Τουρκέ¯ας και συνομιέ»έ®σαμε με αÏ€οέ³όνους Ï€ροσÏ†Ïέ³Ï‰ν και τÏŽρα έ¸α συνεχιστεέ¯ έ· έ­ρευνα και στέ·ν έ•έ»έ»έ¬έ´α».

έŒÏ€Ï‰ς αναÏ†έ­ρει έ· κ. Οέ¶κέ¬ν, το σενέ¬ριο έ¸α Ï€αρουσιαστεέ¯ στους χορέ·έ³ούς και στέ· συνέ­Ï‡εια έ¸α έ³έ¯νει έ· εÏ€ιέ»οέ³έ® των έ·έ¸οÏ€οιÏŽν και τα Ï€ρÏŽτα έ´οκιμαστικέ¬ έ³υρέ¯σματα. «έ¥Ï€οέ»οέ³έ¯έ¶ουμε να αρÏ‡έ¯έ¶ουμε τα έ³υρέ¯σματα το 2023 και να οέ»οκέ»έ·ρÏŽσουμε τέ·ν ταινέ¯α το 2024. έ•έ¬ν όμως καταÏ†έ­ρουμε να εέ¾ασφαέ»έ¯έ¶ουμε χορέ·έ³έ¯ες, μÏ€ορεέ¯ και να αρÏ‡έ¯σουν τα έ³υρέ¯σματα μέ­σα στο 2022».