İTB'nin 35 yıllık hukuk mücadelesi ve 10 yıldır uygulanmayan AİHM kararı konferansta ele alındı

İskeçe Türk Birliği'nin (İTB) 35 yıllık hukuk mücadelesi ve 10 yıldır uygulanmayan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararı, İskeçe'de düzenlenen konferansta ele alındı.

İskeçe Türk Birliği'nin düzenlediği konferans 30 Mart Cuma günü İskeçe'deki Elisso Otel'de yapıldı. Etkinlik, AİHM'in, İTB'nin yanı sıra Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği ve Meriç İli Azınlık Gençler Derneği'yle ilgili verdiği kararın onuncu yılını tamamlaması nedeniyle gerçekleştirildi.

İTB Asbaşkanı İsmet Tüccar'ın sunuculuğunu yaptığı konferans selamlama konuşmalarıyla başladı. Konferans öncesi İskeçe'deki tek Türk azınlık belediyesi olan Mustafçova Belediye Başkanı Cemil Kabza, DEB Partisi Genel Başkanı Mustafa Ali Çavuş, Rodop Milletvekili İlhan Ahmet, İskeçe Milletvekili Hüseyin Zeybek ve İskeçe Müftüsü Ahmet Mete birer selamlama konuşması yaptı. Konuşmacılar İTB'nin hukuk mücadelesinin önemine vurgu yaparak, on yıldan bu yana uygulanmayan AİHM kararının uygulanması gerektiğini belirttiler.

İskeçe'deki etkinliğe Türkiye'nin Gümülcine Başkonsolosu Murat Ömeroğlu, Gümülcine Türk Gençler Birliği Başkanı Necat Ahmet, Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği Başkanı Aydın Ahmet, Çınar Derneği Başkanı Cengiz Ömer, Eyalet Meclis Üyesi Hüseyin Mehmet Usta, Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği'ni temsilen Sevtap Hint, Ankara'daki Batı Trakya Türk Birliği Başkanı Ahmet Salihoğlu ve diğer davetliler katıldı. Konferansta yapılan konuşmalar Türkçe ve Yunanca olarak simultane tercüme edildi.

Selamlama konuşmalarından sonra konferansa geçildi. İTB Başkanı Ozan Ahmetoğlu'nun yönettiği konferansın ilk bölümünde konuşan birliğin eski avukatı Orhan Hacıibram, 1983 yılında derneğin tabelasının indirildiği günden itibaren başlayan süreç hakkında bilgi verdi. Yunanistan'da 35 yıl süren benzeri bir davanın olmadığını vurgulayan Hacıibram, 2008 yılında AİHM kararından sonra yaptığı inceleme sonucunda medeni usul kanununun 758. maddesine göre AİHM kararının uygulanması ve derneğin resmiyetinin iadesi için İTB adına dava açıldığını söyledi. Hacıibram 2017 Ekim ayında hükümetin çıkardığı yeni yasanın da aynı maddeye dayandığını söyledi.

İTB avukatı Ahmet Kara ise konuşmasında, 2008 yılında açıklanan AİHM kararı sonrasındaki hukuk süreci hakkında bilgi verdi. Olayın hukuki ve siyasi olmak üzere iki sürece ayrımak gerektiğini belirten Kara, Ekim ayında kabul edilen yasanın yapılan müdahaleler nedeniyle kötü bir yasa haline geldiğini kaydetti. 9 Şubat'ta Trakya İstinaf Mahkemesi'nde görüşülen davanın sonucunun merakla beklendiğini ifade etti Kara, İTB ile ilgili tüm gelişmelerin Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'ne iletildiğini de dile getirdi.

Diğer bir konuşmacı ise Helsinki İnsan Hakları İzleme Komitesi Yunanistan Gözlemciliği Temsilcisi Panayotis Dimitras'dı. Konferansa Atina'dan katılan Dimitras, İTB'nin Yunanistan'ın iddia ettiği gibi kamu düzenine aykırı olmadığını belirterek, AİHM'nin kararında bunu açıkça vurguladığına dikkat çekti. Dimitras, Ekim ayında çıkartılan yasanın ise AİHM'in mahkum ettiği gerekçeleri tekrarladığını ve bunun kötü bir yasa olduğunu vurguladı. Ekim ayında çıkartılan yasanın Yunanistan'a biraz daha zaman kazandırmaya dönük olduğunu kaydeden Dimitras, dört azınlık milletvekilinin de yasaya "hayır" oyu vermesinin önemli olduğunu belirtti.

İTB ve diğer azınlık davalarıyla ilgili AİHM kararlarının uygulanması için siyasi baskı yapılması gerektiğini anlatan Dimitras, "Dışarıdan bir baskı olmazsa değişen bir şey olacağını sanmıyorum. Dolayısıyla bu baskının sağlanması gerekiyor." dedi.

Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu (ABTTF) Uluslararası İlişkiler Direktörü Melek Kırmacı Arık da konuşmasında ABTTF olarak İTB davasının takip edilmesi konusunda yapılan çalışmaları anlattı. Konuşmasını görsel materyalle destekleyen Melek Kırmacı, "Yunanistan, İTB kararını uygulamak için formül arıyorum şeklinde bir argüman sürüyor ortaya. Bunu 10 yıldır tekrarlıyor. İTB konusu örgütlenme özgürlüğüyle alakalı bütün toplantılarda dile getiriliyor. Biz ABTTF olarak katılabildiğimiz tüm uluslararası platformlarda azınlığın yaşadığı sorunları anlatıyoruz. Ancak İTB konusunun artık siyasi bir konu haline getirilmesi gerekiyor. Çok iyi bir şekilde uluslararası platformda takip edilmesi ve siyasi baskının kurulması şart." diye konuştu.

Avukat Halil Mustafa ise konferansa Yunanistan İnsan Hakları Birliği'ni temsilen katıldı. Birliğin yönetim kurulunda yer alan Halil Mustafa, aslında Ekim ayında kabul edilen yasaya gerek olmadan da AİHM kararlarının uygulanması gerektiğini söyledi. Azınlıkla ilglili konuların siyasi hale getirildiğine dikkat çeken Mustafa, "Öyle ki Ekim ayında çıkan ve AİHM kararlarının Yunanistan tarafından uygulanması için hazırlanan yasa, İTB yasası olarak anılıyor. Aslında yasaya sonradan eklenen maddelerle bir anlamda 'isterseniz bu başvuruyu reddedebilirsiniz' deniyor. Eğer yargıçlar hukuk ile karar verirlerse yasadaki kısıtlamalar hiç bir şey ifade etmez." dedi.

Diğer konuşmacı olan gazeteci Damon Damianos da konuşmasında ortalama bir Yunan vatandaşının azınlığa ve İTB'ye bakış açısını anlattı. Yunan toplumunun korkularından kurtulamadığını belirten Damianos, toplumun çoğunluğunun Türk azınlığın varlığını bir tehlike olarak gördüğünü söyledi. Azınlığın haksızlığa uğradığını ve sonuçta azınlığa kimlik dayatıldığını vurgulayan Damionas, 90 sonrasında önemli adımlar atılmasına rağmen, kimlik konusunda diyalog bile yapılamadığına dikkat çekti.

Son konuşmacı olan BAKEŞ Genel Müdürü Pervin Hayrullah, İTB davasının tarihi bir olgu olduğunu anlattı. Davanın genel Batı Trakya Türk azınlığına bakış açısından soyutlanamayacağını kaydeden Hayrullah, "Bunun Türk kimliğiyle yakından alakalı olduğunu biliyoruz." dedi.

Pervin Hayrullah 20 yıla yakın bir süredir azınlık sorunlarını uluslararası platformda anlattığını belirterek, İTB davasının tüm uluslararası toplantılarda dile getirildiğini söyledi. Pervin Hayrullah bu alanda yayınlanan raporları anlattı.

Konferansı yöneten Ozan Ahmetoğlu etkinliğin sonunda yaptığı konuşmada, Yunanistan'ın on10 yıldır uluslararası hukuk kararlarını uygulamayı reddettiğini hatırlattı. Tüm konuşmacılara ve etkinliğe katılanlara teşekkür eden Ozan Ahmetoğlu şöyle konuştu: "Ülkemiz Yunanistan'ın demokrasisi AİHM kararlarını uygulayabilecek cesareti göstermelidir. Biz bunu istiyor ve bekliyoruz. İskeçe Türk Birliği olarak ve Batı Trakya Müslüman Türk azınlığı olarak hukuktan, demokrasiden ayrılmadan bu mücadelemizi sürdüreceğiz. Ta ki adalet tecelli edene kadar."