Yunanistan'ın ülkedeki azınlıklarla ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını uygulamama politikası, çevrim içi konferansta ele alındı. İskeçe Türk Birliği, 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü nedeniyle "Yunanistan’ın Batı Trakya Türk Azınlığı ve Diğer Azınlıklarla İlgili AİHM Kararlarını Uygulamama Politikası" konulu çevrim içi konferans düzenledi. Etkinlik, Türkçe ve Yunanca’ya tercüme edilirken, İskeçe Türk Birliği’nin YouTube ve Facebook hesaplarından da canlı yayınlandı.

Çevrim içi konferansta Batı Trakya Türk Azınlığı ve Yunanistan'da yaşayan Makedon azınlık dernekleriyle ilgili AİHM kararlarının Yunanistan tarafından yıllarca uygulanmaması ve bunun neden olduğu sorunlar masaya yatırıldı. İskeçe Türk Birliği (İTB) Başkanı Ozan Ahmetoğlu'nun moderatörlüğünü yaptığı etkinlikte yer alan konuşmacılar ve aldıkları konular ise şöyle:

- Ahmet Kara - 'Bekirusta Dava Grubu' Hukuk Danışmanı
"AİHM Kararlarının Uygulanmamasının Sonuçları, İskeçe Türk Birliği Örneği"

- Panayotis Dimitras - Uluslararası Helsinki İnsan Hakları İzleme Komitesi Yunanistan Direktörü ve Avrupa Uygulama Ağı Yönetim Kurulu Üyesi
"Azınlık Dernekleriyle İlgili Olarak Yunanistan İçin İhlal Süreci Zamanı"

- Çiğdem ASAFOÄžLU - Dostluk Eşitlik Barış Partisi Genel Başkanı
"İnsan Hakları Işığında Batı Trakya Türk Azınlığı"

- Pavlos Voskopulos Filipov - Gökkuşağı / Avrupa Hür İttifakı Partisi Başkanı ve Makedon Kültür Evi Yönetim Kurulu Üyesi
"Makedon Azınlık Yunan Rejimsel Milliyetçiliğine 'İlaç' Teşkil Edebilir"

- Pervin Hayrullah - Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği İnsan Hakları Komisyonu Başkanı
"İnsan Hakları, Pratikteki İkilemler ve Yunanistan Örneği"

- Melek Kırmacı - Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu Uluslararası İlişkiler Direktörü
"İskeçe Türk Birliği'nin Mücadelesinde Uluslararası Boyut"

- Evgenia Naçulidu - Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluş 'Krste Misirkov' Kurucu Üyesi
"Yunan Adaletinin, Azınlık Lehine AİHM Kararlarını Uygulamayı Reddetmesinin Bariz Sebepleri"

- İlker Çavuşoğlu - 'Bekirusta Dava Grubu' Hukuk Danışmanı
"Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 46. Maddesine Göre Kararları Uygulama Yükümlülüğü"

Konferansın ev sahipliğini yapan İTB Başkanı Ozan Ahmetoğlu, Birliğin 38 yıldır insan hakları ihlali ile karşı karşıya olduğunu belirterek İTB’nin yaşadığı sorunlarına ilişkin şunları kaydetti: "İsminde Türk kelimesi olduğu için 1927 yılında kurulan ve 56 yıl boyunca yasal bir şekilde faaliyetlerini sürdüren derneğimizin, siyasi bir kararla, ismindeki Türk kelimesinden dolayı, yasal statüsüne mahkeme kararıyla son verildi ve yasal statü elinden alındı. Bu sadece İTB için değil, Gümülcine Gençler Birliği ve Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği için de geçerli. Daha sonra kurulmak istenen azınlık dernekleri için de aynı durum söz konusu. Bu ayrımcı ve antidemokratik uygulama her ne kadar AİHM tarafından mahkum edilse de her ne kadar AİHM Türk azınlık derneklerini ve aynı zamanda Makedon azınlığı derneklerini haklı bulsa da Yunanistan, 13 yıldır AİHM’nin derneklerimizle ilgili kararlarını uygulamıyor ve uygulamamaya da devam ediyor."

Çevrim içi konferanstaki sunumlar Bekirusta Dava Grubu avukatlarından Ahmet Kara'nın sunumuyla başladı. Ahmet Kara konuşmasında İskeçe Türk Birliği'nin 38 yıllık hukuk mücadelesini özetledi ve Türk aznlık dernekleriyle ilgili AİHM kararlarının üzerinden 14 yıla yakın bir süre geçmiş olmasına rağmen kararların uygulanmamasının demokrasinin beşiği olarak addedilen ülkemiz Yunanistan için bir utanç vesilesi olduğunu söyledi. Kara, AİHM kararlarının yerine getirilmemesi durumunda uygulanabilecek yaptırımları anlattı.

Uluslararası Helsinki İnsan Hakları İzleme Komitesi Yunanistan Direktörü ve Avrupa Uygulama Ağı Yönetim Kurulu Üyesi Panayotis Dimitras, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin İskeçe Türk Birliği ile ilgili karar ve uyarılarını hatırlatarak, Yunanistan'dan derneğin yeniden yasal statüsüne kavuşturulması çağrılarını vurguladı. Bakanlar Komitesi'nin 2021 tarihinde Yargıtay'ın İTB'nin talebini reddetmesini eleştirdiğini belirten Dimitras, Yunanistan'ın davalarla ilgili somut adım atmaması durumunda Yunanistan aleyhine ihlal sürecinin başlatılması gerektiğini vurguladı.

DEB Partisi Başkanı Çiğdem Asafoğlu ise konuşmasında AİHM kararlarının uygulanmamasının siyasi sonuçlarını anlattı. Yunanistan'da azınlık konuları söz konusu olduğunda yönetimin deve kuşu politikası izlediği ve sorunları görmek ve duymak istemediğini söyledi. Yunanistan'ın bağımsız milletvekili seçimine getirdiği engeli de eleştiren Asafoğlu, Trakya Kalkınma Komisyonu'nun raporunda Türk azınlığın beklentilerine cevap vermediğini vurguladı.

Makedon azınlığın oluşturduğu Gökkuşağı Partisi Başkanlık Konseyi Üyesi ve Makedon Kültür Evi kurucularından Pavlos Voskopulos Filipov, Yunanistan'da demokrat değerleri savunan gazetecilerin bile Türk veya Makedon azınlıktan bahsetmediğini kaydetti. Yunan milli ideolojisinin eski Yunan'la bağdaştırıldığını ve farklı tüm kimlik ve kültürlerin de adeta yok sayıldığını söyledi. Kuzey Yunanistan'da Makedon kimlik bilincine sahip 500 civarında köyden bahseden Voskopulos Filipov, bu kişilere azınlık denmediğini ve Yunanistan tarafından azınlık statüsü verilmediğini vurguladı. Filipov, Yunanistan'daki azınlıklara bakış açısıyla ilgili olarak ciddi bir reforma ihtiyaç olduğunu belirtti.

Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Pervin Hayrullah da konuşmasında Yunanistan'ın azınlıklarla ilgili yaklaşımında yaşanan ikilem ve çifte standartlara değindi. Yunanistan'ın Türk ve Makedon azınlığın varlığını kabul etmediğini anlatan Hayrullah, öte yandan Türk azınlığı kendi içinde farklı etnik kimliklere bölmeye çalıştığını söyledi. Pervin Hayrullah, azınlık dernekleriyle ilgili davalarda Avrupa ülkelerinin gerekli baskıyı yapmadığını ifade etti.

Avrupa Batı Trakta Türk Federasyonu Uluslararası İlişkiler Direktörü Melek Kırması ise mevzuat değişikliğine rağmen İskeçe Türk Birliği'nin AİHM kararının uygulanması talebinin kabul edilmediğini hatırlattı. Yunanistan'ın bu anlamda insan hakları sınavını geçemediğini belirten Kırmacı, bu alanda verilen kararların hukuki değil siyasi olduğunun artık genel kanı olduğunu bunun nedeninin de Yunanistan tarafından soruna rejimsel bir şekilde yaklaşılması olduğunu söyledi. Yunanistan için Avrupa Konseyi'nde ihlal sürecinin başlatılması talebinin önemli olduğunu vurgulayan Kırmacı, kolektif olarak hak savunulmasında bir adım ileri gitmek gerektiğini ifade etti.

Makedon azınlığın temsilcilerinden Kriste Misirkov kurucu üyesi Evgenia Naçulidu da konuşmasında Makedon Kültür Evi'yle ilgili AİHM sürecini anlattı. Makedon tanımlamasının yanı sıra Makedon kimliğine atıf yaptığına inanıldığı için 'yerli' tanımlamasına da izin verilmediğini kaydeden Naçulidu, "Biz, bu tutum ve politika gereğinde Makedon olamadığımız gibi, yerli de olamıyoruz." dedi. Naçulidu, Yunanistan'da Yunan kimliğinden farklı etnik, dilsel ve kültürel farklılık gösteren derneklerin ve kuruluşların bir türlü kabul edilmediğini ve bunun tabu olarak görüldüğünü vurguladı. Naçulidu, bu anlamda sorun yaşayan azınlıkların birlikte hareket etmesi gerektiğini ve bu konularda kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla ortak çalışmanın son derece önemli olacağını ifade etti.

Bekirusta Dava Grubu'nun diğer avukatı İlker Çavuşoğlu da konuşmasında AİHM kararlarının uygulanma zorunluluğunu anlattı. Kararlarla ilgili olarak uygulama konusunda ulusal yükümlülükten kurtuluş olmadığını belirten Çavuşoğlu, geçmişte AİHM kararlarının uygulanması için anayasa maddelerinin dahi değiştirildiğini hatırlattı. Çavuşoğlu, "Ancak aynı hassasiyet İskeçe Türk Birliği ve diğer azınlık davalarında gösterilmedi ve gösterilmiyor." dedi. Devletin, söz konusu davalarla ilgili olarak son derece isteksiz olduğunu ifade eden Çavuşoğlu, eldeki tüm göstergelerin ihlal sürecini işaret ettiğini anlattı. AİHM kararlarının uygulanmaması halinde hayata geçirilerek yaptırımlar konusunda da örneklerle bilgi veren İlker Çavuşoğlu, Cunta döneminde Yunanistan'ın üyeliğini askıya alındığını hatırlattı.

İskeçe Türk Birliği Başkanı Ozan Ahmetoğlu etkinlik sonunda yaptığı kapanış konuşmasında şunları dile getirdi: "10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü'nde vermek istediğimiz ortak mesaj, AİHM kararlarının uygulanmasıdır. Bizler kendi ülkemizde özgürce kendi kimliğimizi ifade ederek, tüm haklarımıza sahip olarak barış ve huzur içinde yaşamak istiyoruz. Tüm konuşmacılara ve tüm katılımcılara teşekkür ediyoruz."