37 Avrupa ülkesinde yapılan yeni bir araştırma, her beş gençten ikisinin ruh sağlığı sorunları yaşadığını ortaya koydu. Rapora göre, kızlar erkeklere kıyasla ruh sağlıkları açısından daha dezavantajlı bir konumda.

“Alkol ve Uyuşturucu Kullanımına Yönelik Avrupa Okul Anketi” (ESPAD) kapsamında hazırlanan rapor, gençlerin bugün COVID-19 salgınının neden olduğu sosyal izolasyon ve eğitim kesintileri ile sosyoekonomik istikrarsızlık, Ukrayna ve Gazze’de devam eden çatışmalar gibi çeşitli stres faktörüyle karşı karşıya olduğunu gösteriyor.

30 yıldır gençlerin alkol, sigara ve uyuşturucu alışkanlıklarını izleyen ESPAD çalışmasına, 37 Avrupa ülkesinde 15 - 16 yaş aralığında yaklaşık 114 bin öğrenci katıldı. 2024 yılı itibarıyla ilk kez gençlerin ruh sağlığı da değerlendirmeye alındı.

Gençlerin ruh sağlığı durumları; ne sıklıkla neşeli hissettikleri, dinç uyanıp uyanmadıkları ve günlük hayata ne kadar ilgi gösterdikleri gibi sorularla ölçüldü. 100 üzerinden 50 ve üzeri puan alanların ruh sağlığının iyi olduğu kabul edildi. Buna göre, Avrupa genelinde gençlerin yüzde 59’u bu eşiği geçti.

BÖLGESEL FARKLILIKLAR DİKKAT ÇEKİYOR
Ruh sağlığı verilerinde bölgesel farklılıklar göze çarpıyor. İskandinav ülkelerindeki gençler genel olarak iyi bir tablo çizerken Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinde durum daha endişe verici.

Danimarka’ya bağlı Faroe Adaları’ndaki gençler yüzde 77 ile ruh sağlığı açısından en yüksek orana ulaşırken, onu İzlanda (%75) ve Danimarka (%72) izledi.

Öte yandan, ruh sağlığı açısından en kötü durumdaki ülke Ukrayna oldu. Ukrayna’daki gençlerin sadece yüzde 43’ü ruh sağlıklarının iyi olduğunu belirtti. Raporda, Ukraynalı gençlerin ruh sağlığı hizmetlerine erişiminin kısıtlı olduğu ve savaşın yarattığı travmayla büyük ölçüde tek başlarına mücadele etmek zorunda kaldıkları ifade edildi.

Ukrayna’yı Çek Cumhuriyeti (%46), Macaristan (%47), Kıbrıs ve Polonya (%49) izledi.

KIZLAR DAHA KIRILGAN
Araştırmanın dikkat çekici bulgularından biri de cinsiyetler arasındaki fark oldu. İncelenen 37 ülkenin her birinde kızlar, erkeklere kıyasla daha düşük ruh sağlığı seviyelerine sahip. Avrupa genelinde erkeklerin yüzde 69’u ruh sağlığının iyi olduğunu söylerken, bu oran kızlarda yalnızca yüzde 49.
Bazı ülkelerde cinsiyetler arası uçurum daha da belirgin . Örneğin, İtalya ve Polonya’da erkeklerin yaklaşık üçte ikisi ruh sağlığının iyi olduğunu belirtirken, kızların yalnızca üçte biri kendini ruhsal açıdan iyi hissettiğini ifade etti.

YUNANİSTAN
Araştırmaya göre, Yunanistan’da cinsiyet ayrımı yapılmaksızın gençlerin yüzde 58’i ruh sağlığının iyi olduğunu belirtti. Ancak detaylara bakıldığında erkeklerin yüzde 71’i kendini iyi hissederken, bu oran kızlarda yüzde 46’ya düşüyor.

İsveç’te, genel olarak gençlerin refah oranının nispeten yüksek olması (%62), cinsiyet farklılıklarını maskeliyor. Beş erkekten dördü iyi ruh sağlığına sahipken, kızların yarısından azının iyi ruh sağlığına sahip olduğu gözlendi.

Bu arada, gençler arasında artan ruh sağlığı sorunlarıyla boğuşan tek bölge Avrupa değil. Lancet tıp dergisinin yakın tarihli bir analizine göre, son 10 yılda dünya genelinde gençler arasında ruh sağlığı bozuklukları arttı.