Yunanistan hükümeti, Batı Trakya Türk Azınlığı içinde yeni bir bölünme girişimi için düğmeye bastı. Eğitim, Din ve Spor Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni bir yasa tasarısı, Batı Trakya’da Türk Azınlığının ayrılmaz bir parçası olan Alevi-Bektaşi soydaşları ayrı bir “dini tüzel kişilik” olarak tanıyarak, azınlığı inanç temelinde bölmeyi hedefliyor. Bu girişim, Batı Trakya Türk Azınlığı tarafından tepkiyle karşılanıyor.

ETNİK AYRIMDAN SONRA ŞİMDİ DE DİNİ AÇIDAN AYRIŞTIRMA TEŞEBBÜSÜ
Söz konusu girişimle, Yunanistan devletinin uzun yıllardır uyguladığı kimlik inkârı politikalarını şimdi de dini alana taşıdığı dikkat çekiyor.

Türk kimliğinin tanınmaması ve azınlığın üç ayrı etnik parçaya (Türk kökenliler, pomaklar ve çingeneler) bölünmesiyle başlayan süreç, şimdi de mezhepsel farklılıklar üzerinden yeni bir ayrışmaya dönüştürülüyor.

Yeni düzenleme, Bektaşi-Alevi Müslümanlara özel bir tüzel kişilik kurulmasını öngörüyor. Söz konusu teşebbüse Batı Trakya Türk azınlığı içinden eleştiriler yükseliyor. Bu eleştirilere göre bu adım, azınlık arasında ayrımcılık yaratacak, birlik duygusunu zedeleyecek ve Lozan Antlaşması’nın azınlık haklarına ilişkin hükümlerine aykırılık teşkil edecek.

YASA TASARISI NE ÖNGÖRÜYOR?
Yasa tasarısıyla, Batı Trakya’daki Bektaşi Alevi Müslüman topluluğu, 4301/2014 sayılı yasanın 2. maddesi uyarınca “Trakya Bektaşi Alevi Müslümanları Dini Tüzel Kişiliği” adı altında özel hukuk tüzel kişiliği olarak tanınıyor. Bu yapı, Meriç iline bağlı Sofulu Belediyesinin Ruşenler köyünde yer alacak ve ilgili yerel tek yargıçlı birinci derece mahkemeye başvuru yapılması zorunluluğu olmadan tüzel kişilik statüsü kazanacak.

Yasa tasarısı, bu dini topluluğun üyelerinin Batı Trakya’daki Müslüman azınlığın bir parçası olduğunu ve Lozan Antlaşması ile Yunan yasaları çerçevesinde tanınan azınlık haklarından yararlanacağı iddia ediliyor. Ancak bu topluluğa 4964/2022 sayılı yasanın 146. maddesi – yani Trakya’daki müftülerin yetki, görev ve sorumluluklarını düzenleyen madde – uygulanmayacak.

Mevcut ibadet yerleri ve mekânları (cemevleri ve tekkeler) ve gelecekte kurulacak olanlar, bu dini tüzel kişilik tarafından, kendi yönetmelikleri doğrultusunda yönetilecek ve temsil edilecek.

VAKIF MALLARINDA DA AYRIŞMA
Tasarı, aynı zamanda Batı Trakya Müslüman Türk toplumu içinde vakıf mallarında da ayrışmaya gidiyor. Söz konusu yasa tasarısı, "Trakya Bektaşi - Alevi Müslümanları Vakıflar İdare Komisyonu (DEVAMAMTH)" adıyla hayır amaçlı, özel hukuk tüzel kişiliğine sahip yeni bir yapının kurulmasını da öngörüyor. Bu komisyon, Eğitim Bakanı’nın denetimine tabi olacak ve vakıf mallarının yönetimi ile sosyal faaliyetlerin yürütülmesinden sorumlu olacak.

“TANIMA” DEĞİL “BÖLME” POLİTİKASI
Yunanistan, Batı Trakya’daki Türk Azınlığı yıllardır etnik kimliğinden arındırarak, dini kimlik ekseninde şekillendirme politikası izliyor. Son girişimle birlikte Sünni ve Alevi mezheplerinin de resmi olarak ayrıştırılması hedefleniyor. Bu durum, “Dini açıdan çok parçalı bir azınlık yapısı yaratılmak mı hedefleniyor” sorusunu gündeme getiriyor. Bu girişim, azınlık toplumunda “yeni bir asimilasyon taktiği” olarak yorumlanıyor.

LOZAN’A AYKIRILIK ELEŞTİRİSİ
Uluslararası Lozan Antlaşması’na göre, Batı Trakya’da yaşayan azınlığın hakları toptan korunma altına alınıyor. Ancak yeni düzenlemenin, azınlığı resmi olarak mezhepsel temelde ikiye ayırmayı, böylece söz konusu koruma ilkesini zayıflatmayı hedeflediği dikkat çekiyor. Hukukçular, bu tür bir ayrımın Lozan’ın ruhuna ve hükümlerine açıkça aykırı olduğunu savunuyor.

YASA TASARISINA İLK TEPKİLER
Batı Trakya Türk Azınlığı arasında yasa tasarısına ilk tepkiler gelmeye başladı. Yapılan eleştirilerde bu girişimin Batı Trakya Türk Azınlığını parçalamaya yönelik bir devlet politikası olduğu ifade ediliyor.

Eğitim Bakanlığı Din İşleri Genel Sekreterliği tarafından hazırlanan yasa tasarısı, 22 Temmuz tarihine kadar istişareye açık olacak. Ardından meclise sunulması ve yasalaşma sürecinin başlaması bekleniyor.