Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanlığı, 2017 yılına ilişkin Uluslararası Dini Özgürlükler Raporu’nu yayınladı. Raporun Yunanistan kısmında “Trakya’daki Müslüman azınlık” ifadesi ile Batı Trakya Türk azınlığının sorunları kısmen yer bulurken, Batı Trakya Türklerine ilişkin olarak Yunanistan’ın resmi devlet tezi tekrar ediliyor.

200 ülkenin incelendiği raporun Yunanistan kısmında Avrupa Konseyi Irkçılık ve Hoşgörüsüzlük Karşıtı Komisyonu’na (ECRI) atıfta bulunularak, 1923 Lozan Antlaşması ile resmi olarak tanınan Müslüman azınlığın nüfusunun yaklaşık 100 ila 120 bin arasında olduğu ifade ediliyor.

1923 Lozan Antlaşması ile Müslüman azınlığın camileri ve vakıfları yönetme hakkına sahip olduğu belirtilen raporda, hükümet tarafından atanan müftülerin aile hukuku alanında şer’i hukuku uygulamasına izin verildiği kaydediliyor. Raporda, Yunan Ortodoks papazları ile Trakya’daki devlet tarafından atanmış müftüler ve imamların maaşlarının Yunan hükümeti tarafından ödendiği, ancak bu kişilerin devlet görevlisi olmadığı belirtiliyor.

Dini eğitim konusunda yasa ile Müslüman azınlık için Trakya’daki devlet okullarında seçmeli İslam dersinin bulunduğu belirtilen raporda, ilkokul ve ortaokuldaki Müslüman çocukların Ramazan ve Kurban Bayramlarında mazeretli olarak okula gitmeme haklarının olduğu kaydediliyor.

Üniversiteye ve kamuya girişte Müslüman azınlık için binde 5 kotasının olduğu belirtilen raporda, Lozan Antlaşması dışında kalan Müslümanların iki dilli eğitim, binde 5 kotası, tercihe bağlı şer’i hukuk uygulaması ya da devlet okullarında seçmeli İslam dersi uygulamalarından yararlanamadığı ifade ediliyor.

Çoğunlukla Yunan hükümetinin resmi görüşünü yansıtan ABD raporunda, şer’i yetkileri nedeniyle müftülerin atanmaya devam edildiği, buna karşılık Batı Trakya Türk toplumunun bazı üyelerinin bu uygulamaya karşı çıkarak müftü seçimi istedikleri aktarılıyor.

Ocak 2018’de parlamentoda kabul edilen yasaya ilişkin olarak raporda, 13 Kasım 2017’de başbakanın şer’i hukuku tercihe bağlı hala getirecek bir yasa hazırlığı içerisinde olduklarını ifade ettiği kaydediliyor. Ayrıca, 28 Mart 2017’de Trakya’da müftülüklerin(atanmış) modernizasyonuna ilişkin olarak Eğitim ve Din İşleri Bakanlığı tarafından bir çalışma grubu kurulduğu,
çalışma grubunun müftülüklerin işleyişinin iyileştirilmesi amacıyla bir rapor hazırlamakla görevlendirildiği kaydediliyor.

Raporda, Müslüman azınlığın Trakya’da iki dilli anaokulları için baskı yapmasına karşın, hükümetin Yunan dilindeki anaokullarının toplum geneline uyum sağlamada daha iyi olduğunu ileri sürdüğü belirtiliyor. İki dilli azınlık anaokulları konusunda hükümetin Lozan’ın anaokulu sınıflarından bahsetmemesini gerekçe olarak gösterdiği de raporda yer buluyor. ABD raporunda Müslüman toplumun endişelerine yanıt olarak Eğitim Politikaları Enstitüsü’nün bölgedeki altı devlet okulundaki anaokul sınıflarında tercüman olarak çalışacak yardımcı öğretmen uygulamasını hayata geçirme kararı aldığı kaydediliyor.

Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu (ABTTF) Başkanı Halit Habipoğlu, “ABD Uluslararası Dini Özgürlükler Raporu’nun Yunanistan ile ilgili kısmında Batı Trakya Türk toplumunun din alanında karşılaştığı sorunlara kısmen yer verilmekle birlikte raporda ağırlıklı olarak Yunan hükümetinin resmi görüşünün tekrarlandığını görüyoruz. Müftü sorunu ve iki dilli azınlık anaokulları konusunda Batı Trakya Türk toplumunun taleplerine yüzeysel bir biçimde yer verilen ABD raporunda ne yazık ki atanmış müftülere bağlı olarak devlet okullarına imamların atanmasını öngören 240 İmam Yasası konusunda Batı Trakya Türk toplumunun eleştirileri yer bulmuyor. Bununla birlikte son dönemde müftülük makamını işgal gerekçesi ile dava açılan seçilmiş müftülerimize yönelik tehdit ve yıldırma amaçlı eylemlerden raporda bahsedilmiyor. ABTTF olarak her yıl olduğu üzere bu yıl da paralel bir rapor hazırlayarak dini özgürlükler konusunda Batı Trakya Türk toplumunun sorunlarını ayrıntılı bir
şekilde aktararak taleplerini dile getireceğiz.” diye konuştu.

ABD Uluslararası Dini Özgürlükler Raporu’nun Yunanistan ile ilgili kısmını https://www.state.gov/j/drl/rls/irf/religiousfreedom/index.htm#wrapper linkinden okuyabilirsiniz.