İlkbahar aylarında başlayan, yaz boyunca yoğun bir şekilde devam eden ve sonbahar aylarına kadar uzanan tütün üretimi, Ekim ayında yerini meraklı bir bekleyişe bırakıyor. Ürününü satmak için gün sayan azınlık üyesi tütün üreticisinin en büyük beklentisi emeğinin karşılığını alabilmek.

962 TÜTÜNCÜ AİLE YURTDIŞINA GİTTİ

Öte yandan ekonomik krizin derinden etkilediği Batı Trakya Türk Azınlığı’nın önemli bir bölümünü oluşturan tütün üreticisi, krizden en çok etkilenen kesimi oluşturdu. Krize ek olarak tütün primlerinin de kesilmesiyle, tütün üreticileri daha iyi bir yaşam için gurbetin yolunu tuttu. Edinilen bilgilere göre, son üç yıl içinde Rodop ve Meriç illerinden 962 tütün üreticisi aile ekonomik sebeplerden dolayı yurt dışına gitti. En çok göçün yaşandığı yıl ise 2018 yılı oldu. Bir yıl içinde yaklaşık 700 ailenin tütünü bırakıp başka bir ülkeye gittiği bildirildi.

GÜNDEM’e konuşan Trakya Tütün Üreticileri Kooperatifi Başkanı Hüseyin Esat, “Geleceğini tütünde ve bölgemizde göremeyen insanımız daha iyi bir gelecek için gurbete gidiyor. Son üç yıl içinde 962 tütün üreticisi ailesiyle birlikte yurt dışına gitti. Bu son derece üzücü ve düşündürücü bir gelişmedir.” diye konuştu.

TÜTÜN ALIMLARI BAŞLADI

Bu arada, tütün alımları 7 Ekim Pazartesi günü başladı. Rodop ilinden başlayan alımlarda öncelikle birinci ve ikinci el ürünlerin alındığı ifade edildi. Alımların ilk günlerinde tütüne verilen fiyat ise kilo başına 2,60 – 3,70 euro aralığında değişiyor.

Trakya Tütün Üreticileri Kooperatifi Başkanı Hüseyin Esat konuyla ilgili olarak GÜNDEM’in sorularını yanıtladı. Tütün üreticisinin emeğinin karşılığını almak istediğini söyleyen Esat, “Tüm ümidimiz tütüncümüzün hak ettiği fiyatı alabilmesidir. Unutmamak gerekir ki bölgemizde binlerce insanın geçimi tütüne bağlı. Sadece bu ailelerin değil, bölgemizin ekonomisi ve özellikle de azınlığımızın ekonomisi çok önemli ölçüde tütüne bağlı.” dedi.

“EKİM AYI BİZİM İÇİN ÖNEMLİ”

Ekim ayının tütün üreticisi açısından çok önemli olduğuna dikkat çeken kooperatif başkanı Hüseyin Esat şunları söyledi: “Ekim ayı genel olarak tütünlerin satılmaya başladığı aydır. Bugünlerde tütün alımları başlar. Bu yıl da aynısı oldu. İlk satın alımlar 7 Ekim Pazartesi günü oldu. Şimdilik bir şirket alımlara başladı. Önümüzdeki günlerde diğer şirketlerin de hareketlenmesini bekliyoruz. Kooperatif yönetimi olarak bu süreci elbette ki yakından takip ediyoruz. Herhangi bir konuda bizim yardımımızı isteyen üyelerimiz olursa bizlere başvurabilir. Birkaç hafta içinde tütün alımlarının daha da yoğunlaşmasını bekliyoruz.”

“BU YIL ORTALAMA FİYATIN 5,20 – 5,30 OLMASINI BEKLİYORUZ”

Tütün alımlarının ilk günlerinde birinci ve ikinci el tütünlerin satın alındığını kaydeden Hüseyin Esat, “Şimdilik ilk eller alınıyor. Fiyatlar konusunda kesin ve net olarak bir şey söylemek için henüz erken. Ancak ilk günlerde fiyat ortalama olarak 2,60 ile 3,70 arasında değişiyor. Kilo başına 3 euro civarında bir fiyat söz konusu. Tütüncü tabii ki emeğinin karşılığını almak istiyor. Alın terinin karşılığını almak istiyor. Geçimini sağlayabilmek için gereken fiyata ürününü satmak istiyor. Fiyat konusunu açmışken şunu söyleyelim ki, Rodop ilinde üretilen basma tipi tütüne ülke genelinde en yüksek fiyat alan bölgeyiz. Yani Rodop ilindeki tütün en yüksek fiyata satılan tütün. Bu en az son üç yıldan bu yana devam ediyor. Ortalama olarak kilo başına 5,18 – 5,20 euroya satıyoruz. Bu da Yunanistan’ın diğer bölgelerine göre kilo başına en az 20 lepta daha pahalıya sattığımız anlamına geliyor. Sadece geçen sene bu fiyatın altında kaldık. Geçen sene 4,29 euro oldu ortalama fiyat. Fakat geçen sene tütün ürünü oldukça kötüydü. Hastalık sebebiyle son yılların en kötü tütününü ürettik. Bu yıl fiyatların iki yıl öncesinin seviyesinde olmasını bekliyoruz. Hatta belki daha da iyi olabilir. Yani ortalama 5,20 – 5,30 arasında bekliyoruz. Dediğim gibi daha yüksek olma ihtimali de var. Bu yılki ürün gerçekten kaliteli ve güzel bir ürün. Geçen sene ürün hem kalitesizdi, hem de miktar olarak azdı.” diye konuştu.

“5.500 AİLENİN ÜRETİM YAPIP TÜTÜN SATMASINI BEKLİYORUZ”

Trakya Tütün Üreticileri Kooperatifi’ne kayıtlı üye sayısının yaklaşık 6.600 civarında olduğunu anlatan Hüseyin Esat şöyle devam etti: “Ancak bunların 5.400 – 5.500’ünün tütün üretip, ürün teslim etmesini bekliyoruz. İki yıl önce kayıtlı olan üye sayımız 7 bin civarındaydı. Ancak göçten dolayı ciddi bir azalma oldu. Bundan iki yıl önce tütünün kaliteli olduğu yılda Rodop iline 41 milyon 800 bin euro para girdi. Bu para tütün ürününe verilen paraydı. Ürüne verilen ticari fiyat. Rekor düzeyde bir miktardı bu. Ancak o tarihte ne oldu? Prim kesildi. Prim kesilince üretici zora girdi. Çünkü en önemli destekten mahrum kaldı. Üreticinin geliri ciddi bir şekilde azaldı. Ticari fiyat yükseldi, ancak prim kesilince aile başına düzen gelir azaldı. Bütün mesele budur.”

“TÜTÜN ÜRETİCİSİ SAYISI 400 BİNLERDEN 32 BİNE DÜŞTÜ”

Avrupa Birliği’ndeki tütün üreticilerinin kendilerine bir şekilde destek sağlanması için bir gayret içinde olduklarını anlatan Trakya Tütün Üreticileri Kooperatifi Başkanı, “Tütün üreticisi için destek şart. Avrupa Birliği’nde tütün üreticisi 400 binlerden 32 bine düştü. Şu anda bütün AB’de tütün üreticisi olan aile sayısı 32 bin civarında. Bunların da çoğu Yunanistan ve Polonya’da. Ülkemizde toplam tütün üreticisi 12 – 13 aile. Bunun da yarısından fazlasını Batı Trakya Türkleri oluşturuyor. Avrupa’daki tütün üreticisi için talep ettiğimiz destek gelmezse tütün üretimi önümüzdeki birkaç yıl içinde bitecek. Tabii azınlığımıza baktığımızda tütün üreticisi hala nüfusun önemli bir kesimini oluşturuyor. Böyle olunca da bu mesele tüm toplumun meselesi haline geliyor. Şu ana kadar bir çözüm getirilemedi. Ülkelerin Avrupa Birliği’nden destek primine izin vermesini talep etmesi lazım. AB izin verirse ülkeler tütün üreticisine destek verebilir. Bunun başarılması şart. Bu da olmazsa Avrupa’da tütün üretiminden bahsetmek artık çok zor. Destek priminin üretime verilmesi gerekiyordu. Ne kadar üretim yaparsan o kadar destek primi vermek en doğru yöntemdi. Şimdi yapılmak istenen, daha doğrusu başarılmak istenen budur. Dönülmek istenen sistem budur. Primin peşine düşmek zorundayız. Aksi halde köylerimiz daha da boşalacak. Göç daha da artacak. Bu mesele de tüm toplumun, hatta tüm ülkenin meselesidir.” diye konuştu.

“TÜTÜNCÜ EMEĞİNİN KARŞILIĞINI ALAMIYOR, ÇÜNKÜ GİDERLERİ ÇOK FAZLA”

GÜNDEM’in “Tütüncü emeğinin karşılığını alabiliyor mu?” sorusunu yanıtlayan Esat, “Tütün üreticisi emeğinin karşılığını her zaman alamıyor. Hatta çoğu kez alamıyor. Bir defa şunu ifade etmek gerekiyor ki; tütün üretimi çok zor ve çok zahmetli bir iş. Çok sayıda insan ve çok uzun süre çalışmak zorunda. Fiyat iyi bile olsa tütüncünün maliyetleri çok yüksek. Masrafları çok fazla. Ve son yıllarda maliyetler arttı. Masraflar yükseldi. Bu nedenle alınan para emeğimizin karşılığı değil. Primin de kesilmesi tütüncünün gelirini daha da düşürdü. Bunu da unutmamak lazım.” dedi.

“7 BİN TON TÜTÜN ÜRETİMİ BEKLİYORUZ”

Rodop ve Meriç illerinde üretilen tütünün geçen yıl hava şartları ve hastalıklardan dolayı azaldığını ifade eden Hüseyin Esat, “Geçen yıl rekoltede önemli ölçüde azalma oldu. 8 bin tondan, geçen yıl 4 bin tona düşmüştük. Bu yıl yine miktarda artış bekliyoruz. En azından 7 bin ton tütünün teslim edilmesini bekliyoruz.” diye konuştu.