Pazartesi ve Salı günleri Avrupa Konseyi’nin merkezinde Strazburg’daydık. Malum 35 yıllık süren bir hukuk mücadelesini yürüten İskeçe Türk Birliği’nin ve diğer azınlık derneklerinin davası, iki kulvarda devam ediyor. Biri iç hukuk, diğeri ise uluslararası platform. On yıl önce verilen Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararının uygulanabilmesi için uluslararası platformda yapılan girişimlerin yanı sıra 2017’de Yunanistan parlamentosunda kabul edilen yeni yasa uyarınca AİHM kararının uygulanması için başlatılan yeni bir iç hukuk mücadelesi de devam ediyor.

35 yıl önce (1983) tam da bugünlerde polisler tarafından İskeçe Türk Birliği tabelasının sökülmesiyle başlayan bu demokrasi ve insan hakları mücadelesi için 2008 yılı bir dönüm noktası olmuştu. Uzun bir iç hukuk macerasından sonra 27 Mart 2008 tarihinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Yunanistan’ı İskeçe Türk Birliği, Rodop ili Türk Kadınları Kültür Derneği ve Meriç ili Azınlık Gençleri Derneği davasında mahkum etti. Ancak o günden bugüne kadar geçen on yıllık sürede Yunanistan bu dava kararlarını uygulamadı. İskeçe Türk Birliği’nin resmiyetinin iadesine izin vermedi. Diğer iki derneğin de kuruluş taleplerini kabul etmedi. İşte bu durum Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından izleniyor. On yıldır süreç takip ediliyor ve Yunanistan sürekli bir şekilde uyarılıyor. Sözkonusu mahkeme kararlarını uygulanması için Yunanistan’a çağrı yapılıyor. Yılda bir veya iki kez Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, bu davalarla ilgili gelişmeleri takip ediyor ve bu konuda açıklama yayınlıyor. AİHM kararlarını uygulamak zorunda olan ülkemiz Yunanistan bugüne kadar hep bu konuyu sürüncemede bıraktı ve kararları hayata geçirmemekte direndi. Bu süreç 2008 yılındaki AİHM kararlarının uygulanmasıyla alakalı.

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi geçtiğimiz günlerde yani 4 – 6 Aralık tarihlerinde yine bu mahkeme kararlarını değerlendirdi. Strazburg’da gerçekleştirilen Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi toplantısında 10 yıldır uygulanmayan bu kararlar bir kez daha masaya yatırıldı. Biz de bu toplantı öncesinde Avrupa Konseyi’nde temaslarda bulunmak üzere Strazburg’a gittik. Ziyaretin haberini gazete sayfalarında bulabilirsiniz. Yaptığımız görüşmelerde 35 yıllık hukuk mücadelesini ve 10 yıldır da uygulanmayan AİHM kararlarıyla ilgili süreci bir kez daha anlattık. Bakanlar Komitesi toplantısı öncesinde görüştüğümüz devletin delegasyon temsilcilerine ve AİHM kararlarını takip eden İcra Dairesi yetkililerine gerek 2008 yılından bu yana mahkeme kararlarının uygulanmamasını gerekse sözümona AİHM kararlarının uygulanması için meclise getirilen ancak sonradan yapılan müdahalelerle değiştirilen ve 2017 yılında mecliste kabul edilen yasanın olumsuz yanlarını anlattık. Yapılan değişikliklerle, yasanın AİHM kararlarının uygulanmasından çok uygulanmamasına zemin hazırladığını anlattık.

Avrupa Konseyi Bakanları Komitesi toplantısı 4 Aralık Salı günü başladı. 6 Aralık Perşembe günü de sona erdi. Avrupa Konseyi, yayınladığı kararla Yunanistan’ı bir kez daha Türk azınlık davaları konusunda uyardı. Yunanistan’dan AİHM kararlarının uygulanması için gereken çabayı göstermesi istendi. Bunun dışında hukuk süreciyle ilgili olarak Yunanistan’dan düzenli olarak bilgi talebinde bulunuldu. Kısaca söylemek gerekirse Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Yunanistan’ı bir kez daha uyararak, olayı sıkı bir şekilde takip ettiğini duyurdu. Konuyla ilgili ayrıntılı haberi önümüzdeki sayımızda okuyabilirsiniz.

Türk azınlık dernekleri davası, hiç şüphesiz Yunanistan’ın bir devlet politikasıyla çok yakından ilintili. Kendi sınırları dahilinde Türk azınlık kabul etmeyen ülkemiz Yunanistan, “Türk” ismini taşıyan derneklerin resmiyete kavuşmasını ve resmi bir şekilde faaliyet göstermesini de istemiyor ve kabul etmiyor. Devletin bu politikası 10 küsur yıldır uluslararası platformda zor bir süreçten geçmesine neden oluyor. Yunanistan, ülke içinde demokrasiyi benimsemiş, azınlık ve insan hakları alanındaki eksiklikleri gidermek isteyen insanlar ve çevreler olsa da bunları görmezden gelmeye devam ediyor. 37 yıldır Avrupa Birliği üyesi olan bu ülkede, uluslararası hukukun gereğini yerine getirme iradesinin bulunamaması gerçekten üzücü ve düşündürücü.

Yunanistan, ne yazık ki bu alanda kendi siyasi amacına, hukuki argüman - hukuki kılıf bulmaya çalışıyor. Fakat nafile. Zira güneş balçıkla sıvanmaz!...