Çocuğun zihinsel gelişimi ile kişilik gelişiminin yüzde yetmişi 0-6 yaş arasında tamamlanmaktadır. Bunun için de çocuğun bu dönemde aldığı eğitim ve terbiye büyük önem taşımaktadır. Bu dönemde anne babanın çocuğu karşı olan tutumları da çok önemlidir. Ailenin davranışları doğrultusunda çocuğun kişiliğinin temel taşları atılmaktadır. Bu tutumları incelediğimizde farklı aile yapıları ve farklı anne baba davranışlarına rastlayabiliriz. Bunları şöyle sıralayabiliriz:

1-Aşırı baskıcı ve otoriter tutumda, çocuk sıkı kurallarla çevrilmiş bir ailede yetişir. Hoşgörü yoktur. Bu ailelerde tuvalet eğitimi de çok zorlayıcıdır. Çocuk ya tuvaletini sıkar, bırakmaz, ya da sürekli altını ıslatarak tepkisini gösterir. Hatta beş-altı gün büyük tuvaletini yapmayarak tepkisini yansıtan çocuklara bile rastlanabilir. Anne baba çocuğu kendi kalıplarına uygun yetiştirebilmek için evde askeri bir sistem kurmuşlardır. Çocuk çocukluğunu yaşayamaz. Her şey kurallar ve yasaklarla sınırlıdır. Çocuk sürekli ceza alır, dayak yer. Bu gibi çocuklar dışarıda ya çok çekingen, içe dönük, ya da saldırgan davranışlar sergileyerek aileye duydukları nefreti başkalarına boşaltırlar. Bu çocuklar arkadaşlarıyla ve dersleriyle de problem yaşarlar. Stresli, tedirgin, gergin, öz güveni olmayan, tırnak yeme, parmak emme, alt ıslatma gibi problemleri olan çekingen ya da asi çocuklardır.

2-Aşırı koruyucu ailelerde ise çocuğa gereğinden fazla özen gösterilir. Özellikle anne çok fazla çocuğun üzerine düşmektedir. Çocuk adeta bir cam kavanozun içinde büyümektedir. Anne ona sürekli bebek gibi davranmaktadır. Onunla birlikte yatar, ağzına yemeğini yedirir, banyosunu yaptırır, kısacası çocuğun tek başına yapması gereken işleri ve görevlerini anne üstlenmiştir. Çünkü onun büyüdüğünü kabul edemez. Bu çocuklar da anneye aşırı bağımlı, özgüveni gelişememiş çocuklardır. Arkadaşlık kuramazlar, korkuları, endişeleri vardır, kendi kararlarını kendileri veremezler, sürekli gergin ve endişeli çocuklardır. Dolayısıyla da mutlu olamazlar.

3-Dengesiz ve kararsız anne baba tutumlarında ise çocuğun davranışlarını bazen normal karşılayıp hiç tepki vermeyen, bazen de aynı davranışa aşırı tepki gösteren aileleri görmekteyiz. Anne ya da baba, çocuğun herhangi bir davranışına gülerken, bir başka zaman aynı davranışı cezalandırabilir. Bu tür ailede yaşayan çocuk, neyin yanlış neyin doğru olduğunu öğrenemez. Ya da annenin onayladığı bir davranışı baba hoş görmeyip cezalandırdığında da yine bir dengesizlik görülür. Çocuk da ikilem yaşayarak dengesiz hareketler sergileyip, aşırı isyankar ya da boyun eğici, kaygılı, güvensiz bir kişilik yapısı geliştirir. Karşısındaki kişilere de güven duymakta zorlanır. Kararsız ve tutarsız davranışlar sergiler.

4-En ideal olan anne baba tutumu ise; demokratik anne baba tutumlarıdır. Bunlar çocuklarına karşı her zaman hoşgörülüdür ve her zaman çocuklarının arkasında durarak onları desteklerler. Çocuklarına karşı sevgi doludurlar. Onların ilgi ve yeteneklerine göre eğitim almalarını sağlarlar. Anne baba da birbirlerine karşı sevgi ve saygıyla yaklaşır. Gerek aileyle, gerekse çocuklarla ilgili kararlar hep birlikte alınır. Her zaman çocuğun fikri sorulur. Çocuğa dayak ve ceza yerine, onu anlatma yoluyla ikna etmeye çalışırlar. Evdeki kurallara anne baba da uyarak çocuğa iyi örnek oluştururlar. Böyle ailelerde yetişen çocuklar da, sosyal, özügüveni gelişmiş, sorumluluk sahibi, kurallara saygı gösteren, çevrelerindeki insanlarla iyi geçinen çocuklardır.

Çocuklarınızla hoşgörü ve karşılıklı anlayışın hakim olduğu bir hafta geçirmeniz dilekleriyle.