SKelime anlamı ‘içe dönüklük’, olan otizm, son zamanlarda sıkça duyduğumuz bir sözcük haline gelmiştir. Otizm, genellikle 3 yaşından sonra belli olan, sosyal etkileşime zarar veren, sınırlı ve tekrarlayan davranışlarla görülen, beynin gelişimini olumsuz etkileyen bir durumdur. Otistik çocuklar genellikle öğrenme zorluğu çekerler. Zeka düzeyi normal ya da geri olabilir. Ancak zeka seviyesi ne olursa olsun, otistik çocuk çevreyi algılamakta zorlanır.

Bir anne adayının özürlu çocuk doğurma ihtimali % 2 dir. Otistik çocuk doğurma ihtimali ise % 5 tir. Bir otistik çocuktan sonra, ikincisinin de otistik olma riski % 3 tür. Otizm, erkek çocuklarda, kız çocuklarından 4 kat daha fazla görülmektedir. Her çocuktaki otistik belirtiler ve bunların seviyesi de farklıdır.

Otizmin belirtilerine baktığımızda, sosyal ilişkilerde güçlük, konuşma zorluğu, sessiz iletişimde zorlanma, oyun oynama ve hayal gücünü kullanmada zorlanma, değişikliklere karşı tepki gösterme gibi özellikleri görebiliriz. Otistik bir çocuk başkalarıyla ilgilenmez. Göz temasından kaçınır. İstediği bir şeyi büyüklerinin ellerini kullanarak gösterir. Kendi parmağını kullanmaz. Diğer çocuklarla oynamaz. Sebepsiz yere güler, ağlar ve anlamsız davranışlarda bulunur. Anlamsız sözleri üst üste tekrarlar. Adını söylediğimizde bakmaz, cevap vermez. Tek başına oturup saatlerce dönen bir objeyi seyredebilir, (çamaşır makinası gibi) konuşma zorluğu vardır. Söylediği kelimeler zor anlaşılır. Genellikle takıntıları vardır: mesela sevdiği bir müziği sürekli dinlemekten bıkmaz.

Otizmin nedenlerine baktığımızda, genellikle şunları görebiliriz: Hamilelik döneminde annenin aile içi huzursuzluklar nedeniyle duygusal çatışmalar (korku, panik) yaşaması, ruhsal sorunlarının olması ve bu nedenle de annenin bebeğini reddetmesi. Doğumdan sonra da annenin bebekle yeterince ilgilenmemesi, çocuğun yalnız bırakılması, çocuğun aşırı televizyon izlemesi. Zira çok fazla televizyon izleme, çocuklarda bağımlılık haline geldiğinde, çocuğu sosyal yaşamdan kopararak, çeşitli problemler ortaya çıkartabilir. Otizmin diğer bir nedeni de soyaçekim olarak görülmektedir.

Otizm her çocukta ayrı şekillerde görülebilir. Derecesi de hafiften çok ağıra kadar kendini gösterebilmektedir. Bu yüzden de otizm teşhisi konulmuş çocuklarda farklı özellikler dikkati çeker.

Otizmin tedavisi de artık günümüzde olumlu sonuçlar verebilmektedir. Ancak önemli olan, ailenin çocuktaki farklılığı erken anlayabilmesi ve bir uzmandan yardım alabilmesidir. Otizmin değişik şekilleri olduğu için, bunun uzman tarafından teşhis edilerek, duruma göre bir terapi uygulaması gerekir. Ailelerin sadece otizm konusunda değil, her zaman, özellikle de ilk yaşlarda çocuklardaki değişiklikleri farkedebilmesi çok önemlidir. Otizm erken farkedildiğinde, çocuğun yetenek ve ihtiyaçları doğrultusunda özel eğitim programları hazırlanması ve uzman kişiler tarafından uygulanması çok yararlı olur. Bu özel eğitim sürecinde de, çocuğun kendi doktoru, özel eğitim uzmanı, konuşma terapisti, çocuk nöroloğu ve ailenin ortak çalışmaları son derece önemlidir. Artık özel eğitimle çok iyi duruma gelmiş otistik çocuklar görebilmek mümkündür. Burada en önemli görev aileye düşmektedir. Ailenin, çocuğun durumunu erken farkederek bir uzmana başvurması son derece önemlidir.

Çocuklarınızla sağlıklı bir hafta geçirmenizi dilerim.