Çocuk, doğduğu andan itibaren öğrenmeye başlar. Bu süreçte de sık sık hatalar yapabilir. Ailenin görevi, çocuğun hatalarını sabırla, düzeltmeye çalışmaktır. Bizler de çocukluğumuzda birçok hatalar yapmış ve anne babalarımız tarafından cezalandırılmışızdır. Onların verdiği cezalar bizleri üzmüş, iyi davranışları ise mutlu etmiştir.

Çocuklarımıza katı kurallar koyduğumuzda, onların benlik gelişimine engel olabiliriz. Zira aşırı disiplin, çocukta kaygı, gerginlik ve huzursuzluğa yol açabilir. Çocuk kendini yetersiz hissetmeye başlar. Yeteneklerini geliştiremez. Korkak ve çekingen davranışlar göstererek, içine kapanabilir. Topluluklarda konuşmaya, fikrini söylemeye çekinir. Sınıfta, dersini çok iyi bildiği halde, parmak kaldırma cesareti yoktur. Çünkü özgüven duygusu gelişmemiştir. Kendisine uygulanan baskılar sonucu çekingen ve başarısız olabilir.

Çocuğun hatalı davranışlarını elbette görmezden gelemeyiz! Zira görmezden gelirsek bu hatalar çocukta yerleşebilir. Ancak doğru olan bu hataları ona uygun bir şekilde, korkutmadan, onu ezmeden anlatabilmektir. Şiddet kullanarak, aşağılayarak, suçlayarak yaklaşmak son derece yanlış davranışlardır. Uygun bir dille yanlışlarını anlatıp, doğruyu bulmasına yardımcı olmaya çalışmalıyız. Bunu da sabır ve soğukkanlılıkla yapabilmek son derece önemlidir. Ayrıca çocuğu sürekli takip ederek davranışlarını kontrol etmek de yanlıştır. Bu tür yaklaşımlar çocukta gerginlik ve huzursuzluk yaratır.

Aşırı hoşgörü de doğru değildir. Aşırı hoşgörü çocuğun neyin doğru neyin yanlış olduğunu anlamasını engeller. Aşırı hoşgörüyle çocuğa yaklaşan ailelerin çocukları da fazlasıyla özgür ve sorumsuz olurlar. Aşırı özgürlük, çocukta yanlış davranışlara sebep olabilir. Çocuğun davranışlarına arkadaşları dahi tahammül edemez. Dolayısıyla da istenmeyen, “şımarık” etiketi almış bir çocuk haline gelebilir. Bunun sonucunda da çocukta ruhsal sorunlar ortaya çıkmaya başlayabilir. Çocuk saldırganlaşır, arkadaşlarıyla kavga etmeye başlar. Anne babaya sert tepkiler gösterir. Tatminsizlik yaşar. Elde ettiklerinden daha fazlasını ister. Mutsuz olur. Yanılış arkadaşlıklar kurarak kötü alışkanlıklar edinebilir.

Anne babanın disiplin konusunda aynı fikirde ve davranışlarda olabilmesi son derece önemlidir. Ona farklı disiplin kuralları uyguladıklarında, çocuk da nasıl davranması gerektiğine karar vermez. Kendisinden ne istendiğini, nasıl davranması gerektiğini anlayamadığı için, ruhsal birtakım dengesizlikler gösterebilir. Uygun ve ortak disiplin çocuğun davranış şekillerini belirlediği için, anne babanın çocuğa ortak alınmış kararlarla yaklaşımı son derece önemlidir. Ebeveynlerden birinin çocuğa herhangi bir konuda onay vermesi, diğerininse bunu onaylamaması durumunda çocukta da gerginlik baş gösterecektir. Dolayısıyla da çocuğun eğitiminde ortak kararlar alınması, ona yanlışlarını ya da doğrularını sohbet ortamında anlatabilmek iyi sonuçlar verecektir.

Çocuğumuza, kendisini bir yetişkin gibi gördüğümüzü hissettirebilmek onun bize güven duymasını ve sırlarını paylaşmasını sağlayacaktır. Doğru disiplin verebilmesi için, empati kurarak onun yaptığı hataların nedenini anlamaya çalışarak kendisine yaklaşabilmeliyiz. Çocuğa bağırmadan, onu aşağılamadan kendisine yaklaşabilirsek, o da bize güven duyarak, problemleri olduğunda açılabilecektir. Uygulanabilecek yanlış bir disiplin şekli, çocuğumuzun bizden uzaklaşmasına neden olabilir.

Çocuklarınızı empati ile dinleyebileceğiniz bir hafta geçirmenizi dilerim.