Toplumsal kurallar kişinin yaşadığı toplum içinde uyması gereken kurallardır. Her anne baba çocuğun toplumsallaşma yaşı olan 2 yaş ile birlikte ona bu kuralları öğretmeye başlamalıdır. Özellikle bizim gibi azınlık toplumları buna daha fazla ağırlık vererek örnek bir toplum oluşturmak zorundadırlar. Toplumumuzun iyi bir sosyal statü oluşturabilmesi için biz aileler de buna gereken önemi vererek çocuklarımıza iyi örnek ve model oluşturabilmeliyiz.
Çocuk bir yaşından itibaren, yaşadığı toplum içinde neler yapıp yapmaması gerektiğini öğrenmeye başlar. Yaşadığı toplum derken, bunu öncelikle onun içinde bulunduğu ailesi ve yakın çevresi oluşturmaktadır. 2 yaşından itibaren çocuk öğrendiklerini uygulamaya girişir. Kuralları öğrenemeyen ya da kendisine öğretilmeyen çocuk, gerek okulda, gerekse diğer sosyal yaşamında uyumsuzluklar gösterir. Bunun için de, çocuğun bu kuralları öğrenmesine çok erken yaşlarda başlanmalıdır. Bu eğitim de ailede başlayıp okulda devam eder. Çocuk ailesinde ne görürse onu öğrenir ve benimser. Bunun için de aile bireylerinin gerek aile içi gerekse toplum içerisindeki davranışları çocuğa örnek olacağından, anne babanın davranışlarının düzgün olması gerekir. Çünkü çocuğun psikososyal gelişim süreci, taklit üzerine kurulmuştur. Çocuk aile bireylerini ve yakın çevresindekileri taklit ederek sosyal yaşamını sürdürmeye başlar. “Çocuktur anlamaz” diye düşünerek onun yanında yapılan tartışmalar, olumsuz davranışlar çocuk tarafından kayda geçer. Anne baba kendilerinin olumsuz davranışlarını çoğu zaman çocuğun davranışlarında yakalayabilirler. Bu sefer de kızarak çocuğa tepki gösterilir. Genellikle de çocuğun bu olumsuzlukları arkadaşlarından öğrendiği söylenerek ebeveyn nedense suçu hiç bir zaman kendisinde aramaz.
Özellikle 2 yaşından başlayarak çocuk, aile içinde ve sosyal çevresinde gördüğü, öğrendiği her şeyi uygulamaya girişir. Bunu gerek sözleriyle, gerekse hareketleriyle yapmaktadır. Örneğin babası küfreden çocuk küfürü öğrenir, dayak yiyen çocuk da arkadaşlarını döver. Kısacası iyi davranışlara tanık olmuşsa da kötü davranışlar sergiler. Bu yüzden de anne baba, çocuğa koydukları kuralları, öncelikle kendilerinin uygulayıp uygulamadıklarına bakmalıdırlar. Çocuğa “arkadaşlarınla iyi geçinmelisin” derken, kendileri arkadaşlarının arkasından konuştuklarında çocuğa kötü örnek olacaklardır. Çünkü çocuk da arkadaşlarına, ebeveyninden gördüğü şekilde davranacaktır. Ya da çocuğa teşekkür etmiyor, diye kızan anne baba, öncelikle kendilerinin aile içinde ya da dışında “teşekkür ederim” cümlesini ne kadar sıklıkta kullandıklarına bakmalıdırlar. Aile bireyleri öncelikle kendi aralarında dürüst, samimi ve düzgün davranışlar sergileyerek çocuklara iyi örnek olmalıdırlar.
Kendi aralarında ve çocuklarıyla konuşurken, çeşitli toplumsal ve görgü kurallarına uymaya özen göstermelidirler. Çocuktan bir şey istendiğinde asla emretmeden rica ederek istenmelidir. Böyle bir davranış çocukta “ben de artık bir bireyim” düşüncesini ve inancını yerleştirir.
İnsanlar arasındaki kıskançlıklar, çekememezlikler, birbirinin kuyusuna kazmalar, ikiyüzlülük, dedikodu gibi olumsuz hisler ve davranışlar, bir toplumun gelişimini engelleyen özelliklerdir. Bunlara yer vermeyerek, birbirimize empatiyle yaklaşarak, çocuklarımıza iyi örnek oluşturabilmemiz, insanları sevmelerini sağlayabilmemiz açısından büyük önem taşımaktadır. Çocuklarımıza olumsuz davranışlar ve hisler empoze ettiğimiz takdirde toplumumuz her zaman geri kalmaya mahkum olacaktır. Çocuklarımıza, empatiyi, yardımlaşmayı, insanları sevmeyi ve onların başarılarını takdir etmeyi öğretmeliyiz. Çünkü kıskançlık ya da çekememezlik çocuğun hayatına girdiğinde onun hem özel hayatında hem de sosyal yaşamında başarılı olması beklenemez.
Sonuç olarak çocuklarımıza her zaman iyi örnek olmaya çalışarak, onlara, sevgiyi, özveriyi, hoşgörüyü, empatiyi ve yardımseverliği öğretmeye çalışmalıyız. Hepimizin hedefi toplumumuzun örnek bir toplum olabilmesi için, örnek çocuklar yetiştirebilmek olmalıdır.
Sağlıcakla kalın.