Anne baba olarak hemen hemen hepimiz, çocuklarımızda hoşumuza gitmeyen bir takım davranışlar gözlemlemişizdir. Bunlar, çocuğun gerek kendisi gerekse çevresindekiler için, rahatsız edici, sıkıntılı durumlardır. Yaşa bağlı olarak, gelip geçici de olabilir, bazen de yerleşerek önemli bir sorun haline gelebilir. Örneğin, parmak emme, tırnak yeme gibi olumsuz davranışlar, yıllarca sürdüğünde bunun bir duygusal bozukluk belirtisi ve göstergesi olduğunu düşünebiliriz.

Bebeklik döneminde, rahat ve huzurlu bir ortam son derece önemlidir. Anne ile bebeğin arasında doğru bir ilişkinin kurulamaması, özellikle annenin ruhsal gerginliği, ev içi geçimsizliklerinin neden olduğu sinirlilik hali, ağlama nöbetleri, huzursuzluk, uyku bozuklukları gibi olumsuzluklar, bebeği de doğrudan olumsuz etkileyebilir. Hatta bebekte kusma, karın ağrıları gibi psikolojik, olumsuz durumlar ortaya çıkabilir.

Bebeklikten ergenliğe kadar, çocuğumuzda bir çok uyum sorunları ve buna bağlı olarak da davranış bozukluklarına rastlayabiliriz. Mesela ‘parmak emme’ bir yaşından sonra da devam ederse, çocukta güven duygusunun gelişmemiş olduğunun bir göstergesidir. Bi gibi durumlarda özellikle çocuğun yatma saatinden önce, annenin ona yakınlık göstermesi, masal anlatması, kucağına alarak güven vermesi, çocuğu rahatlacaktır. Aynı şekilde, çocuğa yemek yedirirken de sevgiyle yemeğini yedirmesi çok önemlidir.
Çocuğa baskı yaparak yemek yedirmek, uyutmaya çalışmak çocukta gerginlik ve huzursuzluk yaratır.

‘Tırnak yeme’ de, daha çok sıkıntılı, heyecanlı, kızgınlığını dışa vurmayan, sıkıntılarını içinde yaşayan çocuklarda görülür. Ailesinden ya da öğretmenlerinden, arkadaşlarından baskı gören çocuklarda daha sık rastlanır. 8-10 yaşlar, en sık görüldüğü yaşlardır.

‘Saç koparma’ da yine çocukta bir duygusal bozukluğun belirtisidir. Daha çok da, anne- çocuk arasındaki duygusal bağın yetersiz olduğu zamanlarda ortaya çıkabilir.

Diğer bir davranış bozukluğu da ‘yalan söyleme’ dir. 5 yaşına kadar yalan söylemenin üstünde durulması gerekmez. Çünkü bu yaşa kadar, çocuk doğru ile yalanı ayırdedemediği için yalan söyler. Hayal ile gerçeği de ayırdedemez. Dolayısıyla da buna yalan diyemeyiz. Fakat, 7-8 yaşından sonra söylenen yalanlar ciddiye alınmalıdır. Anne babanın çocuğa iyi örnek olabilmesi için de kendilerinin ona asla yalan söylememesi gerekir. Çünkü çocuk, yalanı yakın çevresinden ve ailesinden öğrenir. Çoğu zaman da dikkat çekmek için yalan söylemektedir.

‘Eşya çalmak’ da bir başka davranış bozukluğu şeklidir. Çocuk 7-8 yaşına kadar, başkalarına ait eşyaların alınmasının doğru olmadığını pek algılayamaz. Hatta eksik olan sevgi ve ilgiyi elde edebilmek için, anne babasının eşyalarını alıp saklayabilir. Bu gibi durumlarda çocuğun verdiği mesaj anlaşılıp ciddiye alınmalı ve eksik olan sevgi ihtiyacı karşılanmalıdır. Fakat 7-8 yaşından sonra, çocukların, başkalarına ait eşyaları almaları, bilinçli yapıldığı için, çalma sayılır. Çocuğa ceza vermeden önce, yaptığının yanlış olduğu anlatılarak, ona yardımcı olunmalıdır. Neden çaldığı araştırılmalı ve önlem alınmalıdır.

Diğer bir davranış bozukluğu da, çocuğun kendine dönük, ya da başkalarına karşı olan ‘saldırgan’ davranışlarıdır. Çocuk, ailesi, öğretmenleri veya arkadaşlarıyla sorunlar yaşadığında, bunu kendisine ya da başkalarına zarar vererek gösterebilir. Kendine zarar verme şekli, başını duvara vurma, bir yerlerini ısırmak veya çimdiklemek, en kötüsü de intihar girişimleridir. Diğer insanlara zarar verme de, arkadaşlarına ya da kendisinden küçük çocuklara şiddet uygulama, onların eşyalarına zarar verme şeklinde görülebilir. Saldırgan çocukların ailelerine verilebilecek en iyi tavsiye, bu tür çocukları spora ve müziğe yönlendirmeleridir. En iyi spor şekli de onlar için judo ve karatedir. Böylece enerjisini boşaltıp rahatlayabilecektir.

Gördüğümüz bütün bu davranış bozukluklarını altında, çocuğun ailesiyle yaşadığı doyumsuz ilişkiler yatmaktadır. Bunun için de ailenin her zaman sevgi ve anlayışla yaklaşımı son derece önemlidir.

Çocuklarınızla sevgi dolu bir hafta geçirmeniz dilekleriyle.