Από την στήλη αυτή έχουμε ασχοληθεί πολλές φορές με τα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα σε σχέση και με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ενώ ανά τακτά χρονικά διαστήματα προβάλουμε και ρεπορτάζ από τις συνεδριάσεις της ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Παρακολούθησης των Αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που λειτουργεί στα πλαίσια του Ελληνικού Κοινοβουλίου.

Η συγκεκριμένη Επιτροπή πραγματοποίησε δύο συνεδριάσεις πρόσφατα. Στην πρώτη κλήθηκε να καταθέσει τις απόψεις του ενώπιον των μελών αυτής της επιτροπής ο υφυπουργός Δικαιοσύνης κ. Γεώργιος Κώτσηρας.

Η τοποθέτησή του αφορούσε την πορεία των εκκρεμών υποθέσεων της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τις σχετικές πρωτοβουλίες του Υπουργείου Δικαιοσύνης στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του. Στην δεύτερη που πραγματοποιήθηκε μέσα στον Μάρτιο κατέθεσε τις απόψεις του ο καθηγητής κ. Ιωάννης Κτιστάκις, Δικαστής του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Από τους βουλευτές της Θράκης μετέχει σε αυτή την επιτροπή ο βουλευτής της Ν.Δ. κ. Ευριπίδης Στυλιανίδης, όπως και η πρόεδρος της Διακομματικής Επιτροπής κ. Ντόρα Μπακογιάννη. Εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ μετέχει μεταξύ άλλων και ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών κ. Γιώργος Κατρούγκαλος ενώ από το Κίνημα Αλλαγής ο πρώην Πρωθυπουργός κ. Γιώργος Παπανδρέου.

Είναι ενδιαφέρον ότι ο υφυπουργός Δικαιοσύνης κ. Κώστηρας κλήθηκε να απαντήσει σε ερώτημα του κ. Στυλιανίδη για την υπόθεση της ΤΕΞ.

Ο βουλευτής Ροδόπης ζήτησε από τον υφυπουργό Δικαιοσύνης να παρουσιάσει ποια κατάσταση παρέλαβε η κυβέρνηση της Ν.Δ. στον τομέα της συμμόρφωσης της Ελλάδας στις αποφάσεις του ΕΔΔΑ και ποια είναι η βελτίωση που έχει καταγράψει μέχρι σήμερα.

Ο κ. Στυλιανίδης ζήτησε να ενημερωθεί η επιτροπή από τον υφυπουργό Δικαιοσύνης για την επίμαχη υπόθεση της ΤΕΞ επισημαίνοντας ότι «οι προβληματισμοί που κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί από την ελληνική δικαιοσύνη στο ανώτατο δυνατό επίπεδο, αποκτούν απολύτως ουσιαστικό και επίκαιρο χαρακτήρα με αυτά που ζούμε αυτή τη στιγμή, στην επικράτεια των 47 κρατών του Συμβουλίου της Ευρώπης και ιδιαίτερα στην Ουκρανία».

Πρόσθεσε μάλιστα, ότι «ενδεχομένως, θα ήταν για μας μια ευκαιρία να μπορούσαμε να επανεξετάσουμε στην ουσία αυτή την προσφυγή, με μία λογική όμως καινούργια, που συμπεριλαμβάνει και τα επιχειρήματα των σύγχρονων δικαιωματιστών, διότι υπάρχει μία ανάλυση η οποία δεν προβλήθηκε ποτέ από τις αρμόδιες υπηρεσίες της ελληνικής πολιτείας, κατά την υπεράσπιση αυτής της υποθέσεως».

Απαντώντας ο κ. Κώτσηρας ανέφερε ότι «είμαστε σε ένα περιβάλλον, το οποίο και συνταγματικά μέσω του άρθρου 28, έχει θέσει συγκεκριμένα όρια και στην υποχρέωση του Έλληνα νομοθέτη να συμμορφώνεται με τα δεδομένα που υπάρχουν στις διεθνείς συμβάσεις, αλλά και στο ευρωπαϊκό δίκαιο που, πολλές φορές, έχει και μέσω του Κανονισμού απευθείας εφαρμογή στην εθνική νομοθεσία».

«Και, προφανώς, η χώρα μας είναι ένα ευρωπαϊκό κράτος στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με συντεταγμένο τρόπο σεβόμαστε πλήρως τα δεδομένα που θέτει το κράτος δικαίου, σεβόμαστε κατά απόλυτο τρόπο τα ανθρώπινα δικαιώματα όπως αυτά προσδιορίζονται και από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Ειδικότερα για την τοποθέτηση του κ. Στυλιανίδη και το ερώτημα που του απηύθυνε για την ΤΕΞ ο υφυπουργός Δικαιοσύνης κ. Κώτσηρας απάντησε ότι «το συγκεκριμένο θέμα σε μεγάλο βαθμό μετά και τις αλλαγές που έγιναν στο άρθρο 58 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, έχει φτάσει σε ένα επίπεδο δικαστικής αξιολόγησης στο ανώτατο επίπεδο. Εκκρεμούν ακόμα υποθέσεις σε επίπεδο Αρείου Πάγου. Αυτό τρέχει παράλληλα με τη διαδικασία –προφανώς- αξιολόγησής μας από το Συμβούλιο της Ευρώπης».

Απέφυγε, ωστόσο, να τοποθετηθεί ευθέως πάνω στο ζήτημα γιατί, όπως υποστήριξε, «υπάρχει εν εξελίξει ανοικτή δικαστική διαδικασία».

Παρά το γεγονός αυτό, φάνηκε να αφήνει ανοιχτό ένα παράθυρο για να γίνει νέα αξιολόγηση του θέματος της ΤΕΞ από την κυβέρνηση «όταν έχουμε συγκεκριμένα και σαφέστερα δεδομένα από την πλήρη νομολογιακή αξιολόγηση, ώστε να έχουμε και συγκεκριμένα δεδομένα στα χέρια μας».

Σε ό,τι αφορά την δεύτερη συνεδρίαση της ειδικής Επιτροπής Παρακολούθησης των Αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην οποία παρέστη ο κ. Κτιστάκις, εκεί προέκυψαν ενδιαφέρουσες ειδήσεις από την τοποθέτηση του έλληνα δικαστή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Σήμερα εκκρεμούν συνολικά 2.214 ατομικές προσφυγές κατά της Ελλάδας, πολύ περισσότερες από εκείνες που εκκρεμούσαν τα προηγούμενα χρόνια. Από αυτές, οι 1.782, δηλαδή ποσοστό 81%, αφορούν αποκλειστικά τις συνθήκες κράτησης στα σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας.

Οι 432 υποθέσεις αφορούν όλα σχεδόν τα άρθρα της Ευρωπαϊκής Σύμβασης, με κυρίαρχες τις παραβιάσεις για τη μη συμμόρφωση της διοίκησης στις εθνικές δικαστικές αποφάσεις, την αστυνομική βία, την ελευθερία έκφρασης και τα περιουσιακά δικαιώματα.

Ενδεικτικό, όπως είπε ο κ. Κτιστάκις, είναι ότι το Βέλγιο, έχει μόνο 285 καταδίκες, έναντι 948 της Ελλάδας και μόνο 234 εκκρεμείς προσφυγές, έναντι 2.214 της Ελλάδας.

«Το Βέλγιο την τελευταία δεκαετία 2011-2021 πλήρωσε 1.745.909 ευρώ για αποζημιώσεις που επιδικάστηκαν από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ενώ η Ελλάδα πλήρωσε έξι φορές περισσότερα 28.256.237 ευρώ», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Δικαστής του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Όπως διευκρίνισε ο κ. Κτιστάκις, οι κύριες αιτίες του προβλήματος που κατατάσσουν τη χώρα μας στις χαμηλότερες θέσεις σε ό,τι αφορά την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, «είναι η συνεχιζόμενη, εδώ και δεκαετίες, αδυναμία της να συμμορφωθεί με τις καταδικαστικές σε βάρος της αποφάσεις και να εκμηδενίσει τις εστίες που πολλαπλασιάζουν τις παραβιάσεις».

«Αυτή η αδυναμία έχει ως αποτέλεσμα κάθε χρόνο να πολλαπλασιάζει και τους αριθμούς των εκκρεμών προσφυγών, γιατί το ίδιο ζήτημα επανέρχεται με νέες ατομικές προσφυγές», επισήμανε ο κ. Κτιστάκης.