Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 και ιδιαίτερα μετά την αποχώρηση από την κεντρική πολιτική σκηνή των μεγάλων ηγετών του παρελθόντος Ανδρέα Παπανδρέου, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και Κωνσταντίνου Καραμανλή, οι εκλογικές αναμετρήσεις έπαψαν να ορίζονται σε κύριο βαθμό από την ιδεολογία και τις βαθιές διαφορές που έτεμναν την κοινωνία ανάμεσα σε δεξιούς και αριστερούς, πράγμα που οδήγησε στην αναζήτηση στο πρόσωπο του υποψήφιου πρωθυπουργού του εκφραστή της πολιτικής μετριοπάθειας και της εξασφάλισης της πλέον αξιόπιστης πρότασης με διαχειριστική επάρκεια για την οικονομία και την τσέπη του έλληνα πολίτη και ψηφοφόρου.

Στις αμφίρροπες εκλογές του 2000 αυτή η νέα κοινωνική οντότητα που δεν ήταν ούτε δεξιά ούτε αριστερή αλλά συνέθετε πολίτες και από τις δύο παραδοσιακά αντιμαχόμενες παρατάξεις, προσδιορίστηκε και λανσαρίστηκε από τον Κώστα τον Καραμανλή τον νεότερο προς τους ψηφοφόρους ως «μεσαίος χώρος». Για τους επικριτές αυτής της εξέλιξης, ο μεσαίος χώρος υπήρξε ένα πολιτικός χυλός, μια απολίτικη σούπα δηλαδή, που εξυπηρετούσε τα σχέδια των επιτελών του Καραμανλή να ψαρέψει ψήφους από την κεντροαριστερά προκειμένου να επιστρέψει η Ν.Δ. στην εξουσία που την είχε απολέσει από το 1993. Παρά τις επικρίσεις όμως, η στρατηγική της απάλειψης των παλαιών ιδεολογικών προσωπείων που καθιστούσαν την δεξιά αποκρουστική για ένα σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων, πέτυχε, και λίγο έλειψε να κερδίσει την Κώστα Σημίτη και το Πα.Σο.Κ. σε εκείνες τις εκλογές που χάθηκαν για τη Ν.Δ. κυριολεκτικά στο νήμα.

Είχαν προηγηθεί οι εκλογές του 1996, στην διάρκεια των οποίων τέθηκαν ενώπιον του ελληνικού λαού δύο αντιτιθέμενες προτάσεις. Εκείνη του Κώστα Σημίτη που μιλούσε για εκσυγχρονισμό των δομών της οικονομίας και του κράτους, φέρνοντας δίπλα στο Πα.Σο.Κ. μια πλατιά μάζα και του επιχειρηματικού κόσμου που προσέβλεπε σε ανάκαμψη της οικονομίας και με την προσδοκία της βελτίωσης του εισοδήματος και του βιοτικού επιπέδου των πολιτών. Και από την άλλη ετέθη υπόψη των ψηφοφόρων η άποψη του Μιλτιάδη Έβερτ, τότε αρχηγού της Ν.Δ., που κραύγαζε από τα μπαλκόνια για την εθνική συμφορά που μας βρήκε την νύχτα των Ιμίων με ευθύνη του «προδότη» και «αμερικανόφιλου», Κώστα Σημίτη. Το αποτέλεσμα ήταν η Ν.Δ. να ηττηθεί για δεύτερη φορά μέσα σε τρεισήμισι χρόνια και έκτοτε να παραμείνει στην αντιπολίτευση εξαιτίας του «δεξιού» Σημίτη, όπως τον κατονόμαζαν οι άσπονδοι φίλοι μέσα στο Πα.Σο.Κ, για μια ολόκληρη δεκαετία.

Οι επόμενες εκλογές που αναμένονται μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2023, θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής, για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Θα συγκρουστούν κατά βάση δύο προτάσεις και θα τεθούν δύο πολιτικές ενώπιων των πολιτών· εκείνη του σημερινού πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη που ζητάει ευθέως και πάλι αυτοδυναμία και μιλάει για την πραγματοποίηση επαναληπτικών εκλογών εάν δεν την πετύχει. Και από την άλλη, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος ομνύει πίστη σε μια «προοδευτική διακυβέρνηση», χωρίς να προσδιορίζει ως στόχο δικό του την αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ, γεγονός που το αποκλείει σχεδόν ως ενδεχόμενο από τη συνείδηση των πολιτών.

Οφείλω να επισημάνω σε αυτό το σημείο την εξής ιστορική λεπτομέρεια. Το 1989, ο Ανδρέας Παπανδρέου και το Πα.Σο.Κ., έχοντας διαγνώσει ότι δεν θα κερδίσουν τις εκλογές εκείνου του έτους, ψήφισαν και εφάρμοσαν έναν εκλογικό νόμο που ήταν κάτι σαν απλή αναλογική! Και διακηρυγμένος στόχος του Πα.Σο.Κ. από εκεί και πέρα στις τρεις δύσκολες και αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις που ακολούθησαν για να μπορέσει να σχηματιστεί κυβέρνηση, ήταν η … προοδευτική διακυβέρνηση με τον ενιαίο τότε Συνασπισμό της Αριστεράς, που όμως συμμάχησε τον Ιούνιο του 1989 με τη Ν.Δ. για να παραπέμψουν στο ειδικό δικαστήριο τον Παπανδρέου! Και φυσικά, ο Μητσοτάκης πιέζοντας για τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης στις επόμενες εκλογές, έφτασε να λάβει το 47% των ψήφων!

Γιατί τα λέω όλα αυτά; Γιατί κατά βάση στις εκλογές κρίνεται το δίλλημα της κυβερνησιμότητας, παράλληλα με το πρόσωπο και την αξιοπιστία του εκάστοτε υποψηφίου πρωθυπουργού. Και συνήθως ο κόσμος, που πλέον όπως διαπιστώσαμε προηγουμένως, έχει απαγκιστρωθεί από τις παραδοσιακές πολιτικές περιχαρακώσεις, ψάχνει για την επιλογή κυβέρνησης και όχι για την επιλογή πιθανών συμμάχων που πιθανώς να τον κυβερνήσουν…

Ασφαλώς, ο Νίκος Ανδρουλάκης και το Πα.Σο.Κ., έχουν θέσει ατζέντα συνεργασίας με βάση την σοσιαλδημοκρατική τους πρόταση προκειμένου να αποφευχθούν οι αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις και έχουν κάθε δικαίωμα να το επιχειρήσουν. Εφόσον, βέβαια, βοηθάει προς αυτή την κατεύθυνση και η πολιτική αριθμητική την επόμενη μέρα των εκλογών.

Ενδεχομένως, και παρά την εξέλιξη της τεχνολογίας, τα υπερηχογραφήματα, τα γκάλοπ, τις προσπάθειες αποκρυπτογράφησης τάσεων και προθέσεων, αυτή την φορά «η κάλπη να είναι όντως γκαστρωμένη», όπως έλεγε ο θυμόσοφος ηγέτης του Κ.Κ.Ε., Χαρίλαος Φλωράκης.