Με όποια ιδιότητα κι αν γνωρίζει κανείς τον Δημήτρη Χριστόπουλο, είτε αυτή του πανεπιστημιακού δασκάλου, είτε αυτή του πολιτικού συμβούλου, είτε αυτή του ακτιβιστή, το βέβαιο είναι ότι πρόκειται για έναν άνθρωπο που παλεύει να υλοποιήσει στην πράξη τα πορίσματά του στην πολιτική και νομική θεωρία, στο χώρο της δημόσιας διοίκησης και των δικαιωμάτων.

Αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) από το 2003 έως το 2011 και από το 2013 αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΔΟΔΑ), εντάχθηκε στην ομάδα των «σοφών» του ΣΥΡΙΖΑ και ορίστηκε σύμβουλος στο υπουργείο Εσωτερικών, μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015. Εγκατέλειψε αθόρυβα το πόστο του λίγο πριν το δημοψήφισμα, με το οποίο διαφώνησε, θεωρώντας το ιστορικό λάθος της Αριστεράς.

Εν τω μεταξύ, πρόλαβε να βάλει το δικό του λιθαράκι στο νόμο για την Ιθαγένεια, ο οποίος έχει κατά τον ίδιο ένα «υψηλό συμβολισμό για το μεταναστευτικό και για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα».

Παρουσιάζουμε σήμερα από την Γκιουνδέμ, τα βασικά τμήματα μιας πρόσφατης συνέντευξης του Δημήτρη Χριστόπουλου στην ιστοσελίδα news247.gr και στην δημοσιογράφο Ιωάννα Μπρατσιάκου.

Δημήτρης Χριστόπουλος

«Αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα είναι ένα αρνητικό ντόμινο υποβάθμισης των δικαιωμάτων. Ξεκινάμε εμφανώς από περιορισμούς στα κοινωνικά δικαιώματα για λόγους δημοσιονομικούς, αλλά αυτό δεν μένει εκεί. Επειδή συναντά αντιστάσεις, ο τρόπος με τον οποίο παλεύει να υλοποιηθεί, ουσιαστικά υπονομεύει την ίδια την πολιτική συμμετοχή στην Ελλάδα. Βλέπουμε δηλαδή προσχηματικές νομοθετικές διαδικασίες, νόμους – άρθρα, και τις κυβερνήσεις, τη μία μετά την άλλη να ανταγωνίζονται για το ποια θα περάσει τις περισσότερες πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Ακόμα και η τελευταία κυβέρνηση, έχει περάσει σε αριθμό όλες τις προηγούμενες, τις οποίες αμέριμνα εγκαλούσε. Άρα βλέπουμε πώς από τα κοινωνικά δικαιώματα περνάμε στο ζήτημα της ίδιας της δημοκρατίας και πώς από τη δημοκρατία περνάμε και στις παραβιάσεις ατομικών δικαιωμάτων ελλείψει συναινέσεων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μέσα του αυτή την ατζέντα, αλλά την υποβάθμισε στο όνομα τις αντιμνημονιακής συμμαχίας που έκανε με τους ΑΝΕΛ και με ένα τμήμα της καραμανλικής δεξιάς με τη συνδρομή της οποίας κυβερνάει. Δείτε κατεξοχήν τι συμβαίνει στο Υπουργείο Δικαιοσύνης πχ. Επομένως, η ατζέντα των δικαιωμάτων, στην κυβερνητική πορεία της Αριστεράς δεν είχε την εμβέλεια που ο χώρος των δικαιωμάτων θα περιμέναμε ή θα θέλαμε να έχει. Διότι είχε ανθρώπους και συγκροτημένες πολιτικές στρατηγικές ενάντιά της. Για το λόγο αυτό, δυστυχώς, τα κεκτημένα είναι μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού. Είναι ο νόμος για το σωφρονιστικό - μια σχετικά επιτυχημένη προσπάθεια αποσυμφόρησης των φυλακών - είναι ο νόμος για την ιθαγένεια που όμως αγκομαχά να πάρει μπρος και το σύμφωνο συμβίωσης. Αυτά είναι.

Το αρνητικό ντόμινο της υποβάθμισης των δικαιωμάτων που περιέγραψα μπορεί να οδηγήσει στο θρυμματισμό όλων των πολιτικών δυνάμεων που κυβερνάνε τη χώρα. Διαλύθηκε το ΠΑΣΟΚ, έμεινε μισή η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ διέρχεται ενός τεράστιου δομικού κραδασμού. Δεν είναι λίγο να υποχρεώνεσαι να κάνεις αυτά που υπαρξιακά εγκαλούσες. Έχει σημασία να κατανοήσουμε ό,τι συνέβη σταδιακά και σε τρεις φάσεις στην Ελλάδα. Στην πρώτη φάση των μνημονίων δεν υπήρχε κανένα απόθεμα συναίνεσης και γι' αυτό θρυμματίστηκε το ΠΑΣΟΚ. Στη δεύτερη φάση των μνημονίων, από το 2011 και μετά, η αντίσταση συρρικνώθηκε, ο κόσμος έφυγε από τις πλατείες, διότι η κοινωνική αντίσταση διοχετεύτηκε στην προσδοκία της κυβερνητικής αλλαγής, μετά το 2012. Όλοι περίμεναν τον ΣΥΡΙΖΑ.

Η τρίτη φάση είναι η ανώμαλη προσγείωση του ΣΥΡΙΖΑ στα Μνημόνια με την κοινωνία εν αναμονή. Από αυτές τις τρεις βασικές φάσεις, η κοινωνία αντιδρά μόνο στην πρώτη, στη δεύτερη προσδοκά εναποθέτοντας την ελπίδα στην νέα κυβέρνηση, στην τρίτη (σήμερα δηλαδή) αναμένει εξαντλημένη διαχειριζόμενη με σωφροσύνη την οδύνη της. Δεν ξέρω για πόσο ακόμη όμως…

Αν στις επόμενες εκλογές βγει πρωθυπουργός ο Μητσοτάκης, στις μεθεπόμενες, τα πράγματα είναι αβέβαια. Δεν με τρομάζει να βγει η Δεξιά, αυτό είναι ένα κομμάτι του fair play στη Δημοκρατία.

Όσο πιο γενικευμένα απαξιωμένες είναι οι πολιτικές ελίτ και όσο σε μεγαλύτερη απόγνωση και αγανάκτηση βρίσκεται ο κόσμος, τόσο πιο πιθανό είναι ένα μεταπολιτικό σενάριο. Συνεπώς, ο κίνδυνος στην Ελλάδα είναι να χάσουμε την αυτονομία της πολιτικής σφαίρας, τη δυνατότητα μιας - έστω και τμηματικά - ανεξάρτητης συμφερόντων πολιτικής κυριαρχίας».