Στην Ελλάδα ανέκαθεν όταν ευημερούσαν οι αριθμοί συνήθως δυστυχούσαν οι άνθρωποι. Φθάνουμε σήμερα και πάλι μετά από 7 χρόνια σκληρής οικονομικής κρίσης που έπληξε κυρίως τους φτωχού και τους αδύναμους, η κυβέρνηση να παρουσιάζει δείκτες οι οποίοι πιστοποιούν την ανάκαμψη. Είναι όμως αυτή η αποτύπωση της κοινωνικής πραγματικότητας ή μήπως πίσω από την βιτρίνα των αριθμών κρύβονται ανθρώπινα δράματα;

Την προηγούμενη εβδομάδα η εφημερίδα μας φιλοξένησε ένα πληρέστατο ρεπορτάζ που έδειχνε τις επιπτώσεις της κρίσης στους νέους της Μειονότητας της Θράκης οι οποίοι αναγκάζονται να μεταναστεύσουν προκειμένου να εξασφαλίσουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης. Και το φαινόμενο αυτό στην Μειονότητά μας τείνει να λάβει ενδημικές διαστάσεις καθώς καθημερινά αποτυπώνεται το μέγεθος της φυγής των ανθρώπων από τα χωριά και τις πατρογονικές τους εστίες.

Τις προηγούμενες μέρες ήρθαν στην δημοσιότητα στατιστικά στοιχεία που αποτυπώνουν πλέον και σε αριθμούς το πρόβλημα που προκαλείται στην Ελλάδα από τις επιπτώσεις της υψηλής ανεργίας αλλά και της συρρίκνωσης που έχει υποστεί η αγορά εργασίας κάτω από την πίεση του στρεβλού αναπτυξιακού μοντέλου των τελευταίων χρόνων.

Σε επίπεδο γενικού πληθυσμού σήμερα (2ο τρίμηνο 2018) εργάζεται μόλις το 35%. Σε επίπεδο ενεργού πληθυσμού, δηλαδή στις παραγωγικές ηλικίες 15 έως 64 ετών, το 55,3%. Πρακτικά ένας Έλληνας παράγει το εισόδημα που καταναλώνουν τρεις! Από αυτό το εισόδημα πληρώνονται η δημόσια υγεία, η παιδεία, οι συντάξεις, η άμυνα, τα δημόσια έργα, όλες οι κρίσιμες λειτουργίες του κράτους και φυσικά η ιδιωτική κατανάλωση κάθε νοικοκυριού.

Συνολικά, φαίνεται να μετανάστευσαν στο εξωτερικό περίπου 374 χιλιάδες άτομα (με όλες τις μεθοδολογικές επιφυλάξεις) με το εργατικό δυναμικό να μειώθηκε στους άνδρες κατά 259 χιλιάδες άτομα, και να αυξήθηκε στις γυναίκες κατά 6 χιλιάδες άτομα μεταξύ 2009 και 2017. Αυτή η μείωση του εργατικού δυναμικού συντελεί κατά ένα βαθμό και στη μείωση της ανεργίας που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια. Ο δεύτερος παράγοντας που συνετέλεσε στη μείωση της ανεργίας είναι τα μέτρα που ελήφθησαν στην αγορά εργασίας. Συγκεκριμένα, μετά την κορύφωση της ανεργίας κοντά στο 28% το 2013, η απασχόληση άρχισε να αυξάνει υπό συνθήκες μηδενικής ανάπτυξης, υποβοηθούμενη κυρίως από την ευελιξία στις εργασιακές ρυθμίσεις. Παρά τη μείωση του ποσοστού ανεργίας, ο αριθμός των ανέργων παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα και η απασχόληση είναι ιδιαίτερα χαμηλή. Ειδικότερα οι άνεργοι βιώνουν μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση.

Σήμερα, η Ελλάδα είναι η χώρα εκείνη του αναπτυγμένου κόσμου (ΟΟΣΑ) που έχει την μεγαλύτερη ανεργία και διαθέτει ένα από τα λιγότερο γενναιόδωρα συστήματα στήριξης των ανέργων, με το 9,7% των ανέργων να λαμβάνει επίδομα ανεργίας, με την ανεργία να διαμορφώνεται σε 19% του εργατικού δυναμικού, όταν στον ΟΟΣΑ το μέσο ποσοστό κάλυψης ανέρχεται σε 29% με μέση ανεργία στο 6,5%.

Σημειώνεται, επίσης, ότι το 7,5% περίπου του εργατικού δυναμικού (346 χιλιάδες άτομα) είναι άνεργοι για πάνω από τέσσερα χρόνια, και ως ποσοστό των ανέργων, ο αριθμός τους συνεχίζει να αυξάνεται. Ταυτόχρονα, υπάρχουν σήμερα 160 χιλιάδες νέοι που δεν δουλεύουν, δεν εκπαιδεύονται και δεν καταρτίζονται αν και ο αριθμός τους έχει μειωθεί από το υψηλό επίπεδο των 228 χιλιάδων ατόμων το 2012.
Επίσης, υπάρχουν 175 χιλιάδες άτομα που είναι αποθαρρυμένοι (ενώ δηλαδή θέλουν, και είναι διαθέσιμοι, να δουλέψουν, δεν ψάχνουν ενεργά για εργασία), και μάλιστα ο αριθμός τους συνεχίζει να μεγαλώνει ακόμη και στη διετία 2017/2018 της ανάκαμψης της οικονομίας.

Επιπλέον, υπάρχουν 70 χιλιάδες άτομα άνω των 65 ετών που εξακολουθούν να δουλεύουν κυρίως για να τα βγάλουν πέρα. Επίσης, το 10% των απασχολούμενων δηλώνει ότι εργάζεται σε δουλειές μερικής απασχόλησης, με τα 2/3 να το κάνουν επειδή δεν βρίσκουν εργασία πλήρους απασχόλησης.

Με μελανά χρώματα αποτυπώνει το BBC την οικονομική κατάσταση στην οποία προσπαθούν να επιβιώσουν οι Έλληνες millennials.

Επισημαίνοντας ότι η νεανική ανεργία στη χώρα μας έχει σκαρφαλώσει στο 40%, το βρετανικό δίκτυο παραθέτει μαρτυρίες νεαρών Ελλήνων -έχουν γεννηθεί μεταξύ των δεκαετιών 1980- 2000- που θέλουν να βγάλουν τον επιούσιο κάνοντας όμως οποιαδήποτε δουλειά.

«Αντιμετωπίζοντας μία από τις χειρότερες αγορές εργασίας στον κόσμο, πολλοί Έλληνες millennials απορρίπτουν τα όνειρα δημιουργικής και εξειδικευμένης εργασίας. Αντ’ αυτού προχωρούν σε Plan B για να τα βγάλουν πέρα», αναφέρει το BBC.

Εκείνοι που καταφέρνουν να βρουν μια δουλειά, παγιδεύονται σε μια δύσκολη, χαμηλής εξειδίκευσης εργασία. Ο κατώτατος μισθός - που οι περισσότεροι απόφοιτοι κέρδιζαν - μειώθηκε από τα 800 ευρώ στα 600 ευρώ από την έναρξη της κρίσης κι ένας στους τέσσερις νέους χαρακτηρίζεται ως φτωχός Είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους περίπου 250 χιλιάδες απόφοιτοι πανεπιστημίου εγκατέλειψαν την Ελλάδα για να βρουν εργασία σε άλλες χώρες τα τελευταία οκτώ χρόνια.

Όσοι από τους Έλληνες πτυχιούχους παραμένουν στην Ελλάδα, βρίσκουν δουλειά σε μπαρ ή γίνονται σερβιτόροι ή εργάζονται σε προωθητικές ενέργειες όπως η διανομή φυλλαδίων στους δρόμους. Πολλές από αυτές τις θέσεις εργασίας δεν δηλώνονται κι έτσι δεν υπολογίζονται σε επίσημα στοιχεία για την απασχόληση.

Αυτή είναι μία εικόνα που μας πληγώνει. Μία χώρα όπου ο νεανικός της πληθυσμός παύει να κάνει όνειρα γιατί οι οικονομικές και εργασιακές συνθήκες το απαγορεύουν, είναι μια χώρα με δυσοίωνο μέλλον. Αυτή δυστυχώς η εικόνα αν δεν αντιστραφεί άμεσα με γενναία μέτρα ενίσχυσης της απασχόλησης, τότε δεν πάμε πουθενά…