Ενα πράγμα που μας έχει διδάξει σίγουρα η ελληνική πολιτική ιστορία δεκαετίες τώρα είναι ότι “η νίκη έχει πολλούς πατέρες αλλά η ήττα είναι ορφανή”. Με άλλα λόγια, ο πολιτικός κόσμος της χώρας αρνείται κατά σύστημα να αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν και οι αρμόδιοι αξιωματούχοι δυσκολεύονται να παραιτηθούν από τις θέσεις ευθύνης που κατέχουν όταν προκύπτουν ζητήματα για τα οποία φέρουν ευθύνη για την διαχείρισή τους. Η μόνιμη επωδός όλων, ανεξαρτήτως κομμάτων και ιδεολογιών, είναι συνήθως το γνωστό « αναλαμβάνω την πολιτική ευθύνη αλλά δεν παραιτούμε». Και μένουμε όλοι εμείς οι υπόλοιποι να αναρωτιόμαστε σε τι συνίσταται η πολιτική ευθύνη κάποιου που την αναλαμβάνει αλλά δεν παραιτείται. Τι νόημα έχει δηλαδή…

Όλα αυτά με αφορμή τους 100 νεκρούς από την τραγωδία στο Μάτι της Αττικής το καλοκαίρι και τις ποινικές διώξεις που ασκήθηκαν χθες από την εισαγγελία Αθηνών σε πολιτικούς και υπηρεσιακούς παράγοντες για αυτό το γεγονός.

Γράφει μεταξύ άλλων στην ηλεκτρονική σελίδα του Βήματος, o δημοσιογράφος Λευτέρης Χαραλαμπόπουλος:

«Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι μπορεί να ασκήθηκαν διώξεις, αλλά πραγματική ανάληψη ευθύνης δεν έχει υπάρξει. Και αναφέρομαι κυρίως στην περιφερειάρχη Αττικής Ρένα Δούρου. Γιατί από όλους τους αυτοδιοικητικούς άρχοντες είχε τη μεγαλύτερη ευθύνη, εφόσον κρίσιμες αποφάσεις για την εκκένωση περιοχών, ώστε να αποφευχθεί το Μάτι να γίνει παγίδα θανάτου, αφορούσαν κατεξοχήν την Περιφέρεια Αττικής που παίζει κομβικό ρόλο στην πολιτική προστασία. Δεν μπορεί η κ. Δούρου να έρχεται και να δηλώνει ότι έχει «αντικειμενική πολιτική ευθύνη» ως προϊστάμενη των υπηρεσιών της Περιφέρειας Αττικής και ταυτόχρονα να διατρανώνει σε όλους τους τόνους την αθωότητά της. Γιατί αυτό στην πραγματικότητα σημαίνει άρνηση ευθύνης. Γιατί ούτε μία φορά η κ. Δούρου δεν βγήκε να παραδεχτεί ότι οι μηχανισμοί ήταν απελπιστικά ανεπαρκείς, ότι υπήρχαν τεράστια ελλείμματα στο σχεδιασμό και την προετοιμασία, ότι δεν υπήρχαν σχέδια εκκένωσης, ότι δεν υπήρχε συντονισμός και ότι ως αποτέλεσμα είχαμε την τραγωδία. Η κ. Δούρου επιμένει ουσιαστικά ακόμη και σήμερα είτε να οχυρώνεται πίσω από τις διαχρονικές ευθύνες των προηγούμενων κυβερνήσεων, είτε να επικαλείται ουσιαστικά το σχήμα περί της “κακής στιγμής”.

Αυτό που δεν έχει καταλάβει, εγκλωβισμένη σε μια αντίληψη της πολιτικής ως φιλοδοξίας ανάδειξης και όχι προσφοράς, είναι ότι το να εκλέγεσαι σε ένα αξίωμα σημαίνει ευθύνη. Σημαίνει ότι διαρκώς αντιλαμβάνεσαι ότι ζωές εξαρτώνται από σένα. Σημαίνει ότι κάνεις ό,τι είναι δυνατό ώστε να μην κινδυνεύσουν άνθρωποι. Σημαίνει ότι έχεις διαρκώς επίγνωση ότι τυχόν δική σου αμέλεια, μπορεί να σημαίνει μια τραγωδία για κάποιους άλλους.

Αυτό είναι πολιτική ευθύνη. Αυτή η επίγνωση, το βάρος, το άγχος, η υπαρξιακή αγωνία.
Πολιτική ευθύνη δεν είναι να προσπαθείς να φορτώσεις 100 νεκρούς σε προηγούμενες κυβερνήσεις. Πολιτική ευθύνη δεν είναι να σε νοιάζει μόνο η πολιτική σου εικόνα. Πολιτική ευθύνη δεν είναι να μην μπορείς να ζητήσεις μια ειλικρινή και βαθιά συγγνώμη.
Η κοινωνία δεν θέλει απαραίτητα να πάνε κάποιοι φυλακή, παρότι δεν μπορεί να ανεχτεί και την ατιμωρησία.

Θέλει, όμως, να δει πραγματική ανάληψη ευθύνης, να δει απαρίθμηση σφαλμάτων, να ακούσει συγκεκριμένα βήματα για να μην επαναληφθεί τέτοια τραγωδία.

Αυτά θέλει να δει και όχι ενόχληση γιατί η δίωξη μπλέκεται με την προεκλογική εκστρατεία.
Υπάρχουν 100 νεκροί. Δολοφονημένοι από διαχρονικά προβλήματα αλλά και πολύ πραγματικές παραλείψεις αυτής της κυβέρνησης και αυτών των αυτοδιοικητικών αρχών. Είναι προσβολή για τους νεκρούς αυτούς να μην υπάρχει πραγματική ανάληψη ευθύνης.
Γιατί είναι πολύ τραγικό να συνειδητοποιεί μια κοινωνία ότι τελικά από τύχη ζει και όχι επειδή υπάρχουν οι μηχανισμοί προστασίας και πρόσληψης που περιμένει από ένα κράτος που λειτουργεί στοιχειωδώς.»

Και βέβαια όλα τα παραπάνω ισχύουν για όλα τα δημόσια πρόσωπα που ασκούν πολιτική σε αυτόν τον δύσμοιρο τόπο. Όλους εκείνους που οχυρωμένοι πίσω από την προστασία που τους προσφέρει το αξίωμά τους χάνουν κάθε επαφή με ανθρώπινες και κοινωνικές ευαισθησίες προσβάλλοντας το θυμικό και το φιλότιμο των πολιτών. Αδιαφορώντας για την ζημιά ή και τον πόνο που προκαλούν ενίοτε με τις αποφάσεις τους ή τις παραλείψεις τους. Περιχαρακωμένοι στο υπερτροφικό «εγώ τους», που τους θολώνει την κρίση και εκτρέφει την ματαιοδοξία τους για την διασφάλιση της μακροημέρευσης στους θώκους της εξουσίας που κατέχουν.

Στην Δημοκρατία βέβαια τελικός κριτής όλων είναι ο λαός, που εκφράζεται στην κάλπη των εκλογών. Αρκεί να μην χρειάζεται πάντοτε αυτός ο λαός να καλείται να αποφασίσει ως προδομένος και πληγωμένος από εκείνους στους οποίους κάποτε επένδυσε τα όνειρά του για μια καλύτερη ζωή…